Wybory w Polsce mogą poprawić przyszłość Europy

Wybory w Polsce odbędą się 15 października^t są ważniejsze, niż wielu myśli. Dla Polaków mogą to być najważniejsze wybory od upadku komunizmu, biorąc pod uwagę niemal egzystencjalną walkę pomiędzy liberalnymi, prounijnymi kandydatami (na czele z Donaldem Tuskiem) a „nieliberałami”, którzy coraz bardziej przypominają Republikanów Trumpa.

Dla porównania, obecny „nieliberalny” PiS („Prawo i Porządek” Jarosława Kaczyńskiego) ma 35% poparcia, liberalna Koalicja Obywatelska Donalda Tuska – 28%, a trzy główne mniejsze partie – po blisko 9–10%. Dla Europy wybory będą odkrywcze pod względem geopolitycznym, a zwłaszcza w sposobie, w jaki zostaną odzwierciedlone w innych krajach UE, takich jak Francja i Niemcy (Słowacja, przed którą stoi podobny spór, pójdzie do urn w ten weekend).

Nieliberałowie

Polska ma potencjał, aby stać się siłą napędową Europy lub cierniem w jej boku. Zmieniało się i szybko rozwijało przez ostatnie dwadzieścia lat, ale można śmiało powiedzieć, że jego historia nie jest tak szeroko opowiadana i doceniana, jak inne „cuda”. Interesuje mnie to szczególnie, bo sposób, w jaki zmieniła się Polska, rymuje się z tym, co działo się w Irlandii przez ostatnie trzydzieści lat.

Wybory w Polsce są, nawet jak na standardy innych czasów i krajów, wyborami bardzo brudnymi i spornymi, które zostały zatrute wprowadzeniem kilku pytań referendalnych dotyczących kontrowersyjnych tematów, takich jak imigracja. Co więcej, PiS nie stronił od nastrojów antyniemieckich, co będzie miało długoterminowe konsekwencje.

Skandal łapówkarski, w ramach którego stwierdzono, że członkowie PiS oferowali imigrantom wizy w zamian za pieniądze, jeszcze bardziej skomplikował sprawę i wywołał głębszy spór z Niemcami, które groziły ścisłym pilnowaniem granicy z Polską. Kolejnym dziwnym incydentem był zakaz importu ukraińskiego zboża przez Polskę, Węgry i Słowację (najwyraźniej przysługa dla lokalnych rolników) oraz groźba zakazu eksportu broni z Polski na Ukrainę.

To jedna z szeregu kwestii, w przypadku których istnieje, delikatnie mówiąc, napięcie między Polską a UE. Bardzo współczuję Polakom, którzy czują się poniżani przez „starsze” mocarstwa europejskie. Tej sympatii jednak brakuje, gdy słucham argumentów „tradycyjnej prawicy” w Polsce. Jedną z takich osób jest Dominik Tarczyński, polski poseł do Parlamentu Europejskiego i egzorcysta-amator.

Niedawno rozmawiał z kolegami parlamentarzystami o tym, że Polska nie doświadczyła ataków terrorystycznych, ponieważ nie zgodziła się na wjazd nielegalnych imigrantów, czego logika niepokoiłaby jego kolegów. Tarczyński jest gościem Fox News, gdzie tego typu przekaz spotyka się z ciepłym przyjęciem, mimo że rzeczywistość jest taka, że ​​najbardziej śmiercionośna forma terroryzmu w USA pochodzi ze skrajnej prawicy (FBI ostrzegało przed tym kilka razy).

Wykłady o Europie

Nieco więcej uwagi zasługuje kolejna wyrzucona uwaga Tarczyńskiego, że w odróżnieniu od „starych”, większych krajów, Polska jest krajem o wysokim wzroście gospodarczym i niskim zadłużeniu. Do 2030 roku Polska będzie prawdopodobnie bogatsza od Wielkiej Brytanii, a od trzydziestu lat ledwo odnotowuje spadek wzrostu. Stanowi to wyraźny kontrast w stosunku do Hiszpanii, Włoch i Francji, gdzie w zeszłym tygodniu Bruno Le Maire, minister finansów Francji, finalizował tekst budżetu na 2024 rok.

Kto będzie rządził w Polsce w nadchodzących latach, będzie się cieszył silną gospodarką (aczkolwiek przy osłabionym banku centralnym i rosnących wydatkach), a kolejny (i obecny) okupant Pałacu Elizejskiego nie będzie miał przestrzeni fiskalnej. Przy wydatkach rządowych na poziomie 60% PKB i zadłużeniu w stosunku do PKB znacznie przekraczającym 100%, Francja nie ma zbyt wielu możliwości, aby wydawać więcej. Domyślam się, że będzie to musiało doprowadzić do większej innowacyjności demokracji i sposobu zarządzania państwem, lecz być może nie wcześniej, niż przed większymi niepokojami.

Silny wzrost

Dlatego Polska staje się ważna. Zwycięstwo „nieliberałów” mogłoby mieć istotne implikacje dla całej polityki europejskiej – pogłębiłoby podział między Komisją a krajami takimi jak Węgry i Polska, które nie wyznają ram „wartości europejskich”, mogłoby bardzo skomplikować politykę wobec Ukrainy (choć ostatecznie główne polskie partie są zdecydowanie antyrosyjskie) i mogłoby otworzyć nową debatę w stylu „republikańskim” na temat europejskiej polityki i ekonomii. Co więcej, trzecie z rzędu zwycięstwo PiS może być fatalne dla polskich instytucji, gdyż bank centralny już ulegnie.

Z drugiej strony przyjazny UE rząd, na którego czele stał były przewodniczący Rady Europejskiej Donald Tusk, byłby znacznie mniej irytujący, a raczej byłby liderem polityki zagranicznej – zwłaszcza w zakresie wywierania presji na kraje takie jak Niemcy, aby się dozbroiły, kształtowania ekspansji UE, budowanie środkowoeuropejskiego konsensusu i promowanie w Europie narracji wzrostu, której tak bardzo brakuje we Włoszech i Francji, a potencjalnie stanie się bazą przemysłową z dostępem do niskiej energii (Polska intensywnie inwestuje w energetykę jądrową).

Przy konsensusie, że rok 2024 jest ważnym rokiem wyborczym, Polska może być polityczną niespodzianką.