Wybory prezydenckie w USA. Co może zrobić prezydent Stanów Zjednoczonych?

Liczenie głosów będzie kontynuowane po wyborach prezydenckich w USA. Chociaż cztery stany (Alaska, Arizona, Karolina Północna i Georgia) nie ogłosiły wstępnych wyników po przewidywanym zwycięstwie Joe Bidena w Pensylwanii za 20 głosów, kandydat Demokratów przekroczył próg 270 wymagany na prezydenta. Dzięki zwycięstwu w Nevadzie Biden otrzymał jeszcze sześć głosów.

Po ogłoszeniu planowanych wyników z 46 stanów Joe Biden zdobył 279 głosów. Obecny prezydent Donald Trump ma ich 213.

OBEJRZYJ TVN24 W INTERNECIE >>>

Konstytucja Stanów Zjednoczonych w art. 2 określa funkcje, uprawnienia i obowiązki prezydenta, ale w praktyce wiele zależy również od tego, czy prezydent ma większość w Kongresie, a także od osobowości urzędnika.

Głównym zadaniem Prezydenta jest czuwanie nad prawidłowym wykonywaniem prawa. Zadanie to realizuje rozbudowany system agencji wykonawczych, w tym w szczególności departamenty wchodzące w skład gabinetu Prezydenta. Prezydent mianuje wszystkich członków gabinetu i większość innych wysokich rangą urzędników państwowych.

Powołuje również wszystkich sędziów federalnych, w tym w przypadku wakatów, członków Sądu Najwyższego. Powołanie sędziów Sądu Najwyższego jest jednym z najważniejszych zadań Prezydenta, ponieważ pełnią oni urząd dożywotnio lub do ustąpienia. W efekcie wybór prezydenta często ma wpływ na orzecznictwo jeszcze długo po wygaśnięciu jego kadencji.

Powołanie prezesów na stanowiska wykonawcze i sędziowskie wymaga większości głosów w Senacie.

Prezydent jest także głównym dowódcą wojskowym kraju i ma pełne uprawnienia do kierowania operacjami sił lądowych, morskich i powietrznych, ale tylko Kongres może wypowiedzieć wojnę. Prezydent ma prawo zawierać kontrakty z zagranicznymi rządami, chociaż Senat musi je zatwierdzić większością dwóch trzecich głosów.

W ramach corocznego orędzia stanowego Prezydent dokonuje przeglądu poprzedniego roku i przedstawia plany wydatków oraz wszelkie wnioski legislacyjne na rok następny. Jednak sam nie ma inicjatywy ustawodawczej, ponieważ tylko Kongres proponuje ustawodawstwo. Jako faktyczny lider jednej z dwóch partii kongresowych ma jednak wpływ na propozycje. Z drugiej strony prezydent ma prawo zatwierdzać lub odrzucać ustawy uchwalane przez Kongres, chociaż Kongres może uchylić weto prezydenta większością 2/3 głosów w obu izbach, co w praktyce jest bardzo trudne.

Prezydent może ominąć Kongres, wydając zarządzenia wykonawcze, które umożliwiają mu stanowienie prawa. Dzieje się tak głównie wtedy, gdy w Kongresie nie ma za nim większości. Jednak przepisy wykonawcze są słabsze niż prawo i mogą zostać odwołane przez kolejnego prezydenta.