Nauka
W Warszawie odnaleziono pierwszą na świecie ciężarną mumię starożytnego Egiptu
Pierwsza na świecie zidentyfikowana ciężarna mumia starożytnego Egiptu została odkryta w Warszawie po tym, jak antropolodzy zauważyli „małą stopę” w łonie kobiety.
Naukowcy z Warsaw Mummy Project prowadzili badania nad zmumifikowanym ciałem, o którym początkowo sądzono, że należy do egipskiego księdza Hor-Djehuty, aż do czasu, gdy zespół ujawnił, że była to kobieta.
Marzena Ożarek-Szilke, antropolog i archeolog na Wydziale Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, powiedziała PAP: „Byliśmy już na etapie podsumowywania projektu i wysyłania publikacji do druku. Wraz z mężem Stanisławem, archeologiem z Egiptu , spojrzeliśmy po raz ostatni na obrazy i na brzuchu zmarłej kobiety, na małej stopie, zauważamy obraz znany rodzicom trójki dzieci.
Po szczegółowej analizie obrazów z tomografii komputerowej i zdjęć rentgenowskich badaczom w końcu udało się zobaczyć cały płód, co ujawniło, że kobieta była w 26–28 tygodniu ciąży.
Doktor Wojciech Ejsmond z Instytutu Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN powiedział: „Z nieznanych przyczyn podczas mumifikacji nie usunięto płodu z jamy brzusznej.
„Z tego powodu mumia jest naprawdę wyjątkowa. Nasza mumia jest jedyną, jak dotąd na świecie, której zidentyfikowano płód w łonie matki”.
Jak dotąd zespołowi nie udało się określić płci dziecka ani powodów, dla których pozostało ono w łonie matki.
W 2016 roku ta sama grupa ekspertów odkryła, że mumia, którą uważano za ojca Hor-Djehuty, była w rzeczywistości kobietą, po przeprowadzeniu tomografii komputerowej, co oznaczało, że bandaży mumii nie trzeba było zdejmować.
Pierwszą wskazówką była delikatna budowa szkieletu „kapłana”. Ożarek-Szilke powiedziała: „To była pierwsza wskazówka, że nie mamy do czynienia z osobą zidentyfikowaną w napisie na trumnie, w której złożono ciało”.
Późniejsze, bardziej szczegółowe analizy antropologiczne przekonały badaczy, że pod bandażami znajdowało się ciało kobiety, a ważną wskazówką był brak penisa.
Naukowcy przygotowali także trójwymiarową wizualizację ciała, na której wyraźnie widać było długie, kręcone włosy i zmumifikowane piersi.
Mumia została wywieziona do Polski w XIX wieku i według dr. Ejsmonda od dawna wierzono, że w trumnie znajdowała się „mumia kobieca”, co zostało udokumentowane w ówczesnej literaturze.
Dopiero w okresie międzywojennym, gdy naukowcy odczytali znajdujące się na trumnie hieroglify, które jednoznacznie wskazywały, że jej właścicielem był ojciec Hor-Djehuty, stwierdzono, że w trumnie znajdowały się jego szczątki.
Dopiero w 2016 roku wiadomo było, że jest to mumia żeńska, wcześniej wystawiano ją jako mumię męską.
Naukowcy będą teraz starali się rozwikłać zagadkę przyczyny śmierci kobiety.
Doktor Ejsmond powiedziała: „Wysoka śmiertelność podczas ciąży i porodu w tym czasie nie jest tajemnicą. Dlatego uważamy, że ciąża mogła w jakiś sposób przyczynić się do śmierci młodej kobiety”.
W tkankach miękkich zachowały się ślady krwi zmarłego, które naukowcy planują obecnie zbadać, aby ustalić przyczynę śmierci, ponieważ nadal można wykryć niektóre toksyny powiązane z określonymi chorobami.
Odkrycia dokonano w ramach interdyscyplinarnego projektu Warsaw Mumia. Artykuł opisujący odkrycia ukazał się w czasopiśmie Journal of Archaeological Science (https://doi.org/10.1016/j.jas.2021.105371).
PAP – Szymon Zdziebłowski
sz/ agt/ kap/
tr. RL
Fundacja PAP umożliwia nieodpłatne przedrukowanie artykułów z portalu Nauka w Polsce pod warunkiem otrzymania raz w miesiącu wiadomości e-mail o fakcie skorzystania z portalu oraz wskazania źródła artykułu. Na stronach internetowych i portalach internetowych należy podawać adres: Źródło: www.scienceinpoland.pl, natomiast w czasopismach – adnotację: Źródło: Nauka w Polsce – www.scienceinpoland.pl. W przypadku serwisów społecznościowych prosimy o podanie jedynie tytułu i leadu przesyłki naszej agencji wraz z linkiem prowadzącym do tekstu artykułu na naszej stronie internetowej, tak jak ma to miejsce na naszym profilu na Facebooku.
„Piwny maniak. Odkrywca. Nieuleczalny rozwiązywacz problemów. Podróżujący ninja. Pionier zombie. Amatorski twórca. Oddany orędownik mediów społecznościowych.”