Nauka
W środkowej Polsce odnaleziono cztery zęby plezjozaura
Cztery zęby plezjozaura sprzed około 148 mln lat odkryli naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Polskiej Akademii Nauk w kamieniołomie Owadów-Brzezinki (k. Sławna, województwo łódzkie). Według badaczy są to pierwsze skamieniałości gadów wodnych z tego stanowiska paleontologicznego.
Plezjozaury należały do najpospolitszych drapieżników morskich zamieszkujących Ziemię od późnego triasu do późnej kredy (około 237–145 milionów lat temu). Miały na ogół od 3,5 do 5 metrów długości, a ich charakterystycznymi cechami były: długa i smukła szyja; krótki korpus i ogon oraz dwie pary płetw. Ich głównym pożywieniem były ryby.
„To wyjątkowo dobrze zachowane zęby. Ich charakterystyczny wygląd: wydłużony, stożkowy kształt, zakrzywiony pod określonym kątem oraz widoczne żłobienia na powierzchni pozwalają przypuszczać, że należą one do plezjozaurów, prawdopodobnie z Kryptoklidy rodziny, zamieszkującej głównie tereny dzisiejszej północnej Europy, zwłaszcza Anglii” – powiedział PAP -Science in Poland Łukasz Weryński, doktorant w Instytucie Nauk Geologicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Największy z tych czterech zębów ma długość 5 cm. Zęby nie należą do jednego osobnika – na przestrzeni dwóch lat odnajdywano je w różnych miejscach kamieniołomu.
Według Weryńskiego plezjozaury miały na ogół od 20 do 50 zębów w każdej żuchwie i szczęce górnej. Nie wiadomo, z której części szczęki pochodziły zęby. „Określenie tego jest dość problematyczne, ponieważ w zależności od rodzaju plezjozaura wyróżnia się uzębienie homodontyczne, jednolite lub heterodontyczne, różniące się kształtem w zależności od położenia w szczęce. Bez dodatkowych materiałów pozostaje to przedmiotem spekulacji.
„Nie spodziewamy się znaleźć kompletnego szkieletu plezjozaura (kompletne szkielety tak dużych zwierząt są niezwykle rzadkie), mamy jednak nadzieję odkryć więcej skamieniałości” – mówi.
Największy z czterech znalezionych zębów można obecnie oglądać na wystawie czasowej w Izbie Muzeum Górnictwa Rud w Miedziance (k. Chęcin, województwo świętokrzyskie) i wreszcie w Geoparku Owadów-Brzezinki w Sławnie.
Kamieniołom Owadów-Brzezinki to jedno z najciekawszych stanowisk paleontologicznych w Polsce, znane z wyjątkowo dobrze zachowanych późnojurajskich skamieniałości organizmów morskich i lądowych, w tym xifosuranów (szczególnie rzadko spotykanych w zapisie kopalnym krabów podkowiastych), owadów i licznych kręgowców . , takie jak ryby promieniopłetwe, żółwie, krokodylomorfy i ichtiozaury.
Publikacja w czasopiśmie PeerJ Łukasza Weryńskiego i dr Błażeja Błażejowskiego z Instytutu Paleobiologii PAN jest dostępny Tutaj.
PAP – Nauka w Polsce, Agnieszka Kliks-Pudlik
akp/ agt/ kap/
tr. RL
Fundacja PAP umożliwia nieodpłatne przedrukowanie artykułów z portalu Nauka w Polsce pod warunkiem otrzymania raz w miesiącu wiadomości e-mail o korzystaniu z portalu i wskazaniu pochodzenia artykułu. Na stronach internetowych i portalach internetowych należy podawać adres: Źródło: www.scienceinpoland.pl, natomiast w czasopismach – adnotację: Źródło: Nauka w Polsce – www.scienceinpoland.pl. W przypadku serwisów społecznościowych należy podać jedynie tytuł i lead przesyłki naszej agencji wraz z linkiem prowadzącym do tekstu artykułu na naszej stronie, tak jak widnieje on na naszym profilu na Facebooku.
„Piwny maniak. Odkrywca. Nieuleczalny rozwiązywacz problemów. Podróżujący ninja. Pionier zombie. Amatorski twórca. Oddany orędownik mediów społecznościowych.”