W Polsce wybory obarczone wysokim ryzykiem w obliczu starć o rządy demokratyczne – Dziś

Sondaże sugerują, że PiS utrzyma się na prowadzeniu, ale może stracić większość w obliczu niezadowolenia ze swojej sytuacji demokratycznej, która kosztowała Polskę miliardy euro w ramach pomocy UE, oraz nasilają się obawy o prawa kobiet i koszty życia.

W obliczu wojny szalejącej na sąsiedniej Ukrainie i zbliżającego się kryzysu uchodźczego UE i Waszyngton uważnie przyglądają się głosowaniu, mimo że zarówno PiS, jak i jej główny nurt opozycji popierają kluczową rolę, jaką pełni członek NATO, Polska, zapewniając Kijówowi wsparcie wojskowe i logistyczne.

PiS postrzega wybory jako wybór między bezpieczeństwem przed nieskrępowaną migracją, co jego zdaniem popierają jego przeciwnicy, a postępującą westernizacją, która jego zdaniem jest sprzeczna z katolickim charakterem Polski.

„Te wybory pokażą, czy Polską rządzi Polska, czy Berlin czy Bruksela” – powiedział swoim zwolennikom lider PiS Jarosław Kaczyński na ostatnim wiecu kampanii tej partii w piątek.

„Zwyciężą dobre, patriotyczne rządy… a nie krzyki i nienawiść, które wypełniają media i uderzają w słabsze umysły” – powiedział w Skarżysku Kamiennej, mieście położonym w sercu PiS w południowo-wschodniej Polsce.

Od dojścia do władzy w 2015 roku partii zarzuca się podważanie demokratycznego podziału władzy, upolitycznienie sądów, wykorzystywanie mediów publicznych do propagandy i podsycanie homofobii.

PiS zaprzecza wszelkim nadużyciom lub chęci opuszczenia UE i twierdzi, że jego reformy mają na celu uczynienie kraju i jego gospodarki bardziej sprawiedliwymi, przy jednoczesnym wyeliminowaniu ostatnich śladów komunizmu. Oparła swoje wsparcie na hojnych świadczeniach socjalnych i twierdzi, że konkurencyjne partie przestaną to robić.

Jej główny rywal, liberalna Koalicja Obywatelska (KO), na czele której stoi były przewodniczący Rady Europejskiej Donald Tusk, obiecała w trakcie kampanii wyborczej odwrócenie reform PiS, pociągnięcie jej przywódców do odpowiedzialności i rozwiązanie konfliktów z Brukselą o demokratyczne rządy. Tusk twierdzi, że jego partia utrzyma poparcie społeczne.

„Potrzebujemy zmian, jeśli zależy nam na tym, aby podstawowe wartości, takie jak zaufanie, odpowiedzialność i tolerancja, aby ponownie zdominowały życie publiczne” – powiedział w piątek wyborcom w Kaliszu, starszy urzędnik KO, prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski.

Głosowanie rozpoczyna się o 7:00 czasu lokalnego (05:00 GMT) i kończy o 21:00 (19:00 GMT).

Analitycy polityczni uważają, że jeśli PiS nie uda się zdobyć większości, Polsce może grozić okres niestabilności.

Jedną z opcji byłoby oparcie się na legislatorach ze skrajnie prawicowej Partii Konfederacji, której poparcie wśród młodszych wyborców wzrosło na początku tego roku po obietnicach obniżki podatków i ograniczenia wsparcia dla ukraińskich uchodźców.

Opozycja głównego nurtu również mogłaby zdobyć większość, ale jeśli PiS zajmie pierwsze miejsce, może upłynąć trochę czasu, zanim na nią przyjdzie kolej na utworzenie rządu.

Niezależnie od tego, kto wygra, agencje ratingowe spodziewają się, że obiecane wyższe wydatki socjalne będą trudne do odwrócenia, co rodzi pytania o finanse publiczne i powoduje niepewność na rynkach.

Zagraniczni inwestorzy wycofali w lipcu 2,3 ​​miliarda dolarów z krajowych obligacji rządowych i posiadali niecałe 15% pozostających w obrocie obligacji, co stanowi najniższy poziom od ponad dekady i poniżej historycznej średniej wynoszącej 20%, wynika z obliczeń JPMorgan.

(Dodatkowa relacja: Paweł Florkiewicz, redakcja: Giles Elgood)

Justyna Pawlak