USA gotowe pożyczyć Polsce 4 miliardy dolarów na plan nuklearny

WARSZAWA, Polska (AP) – Projekt budowy małych elektrowni jądrowych w Polsce posuwa się naprzód, a polska firma energetyczna Orlen i dwie instytucje finansowe rządu USA podpisują w poniedziałek umowę.

Polska zwraca się w stronę energii odnawialnej lub nie używa szkodliwych dla klimatu paliw kopalnych, aby przezwyciężyć swoją zależność od węgla. Inwazja Moskwy na Ukrainę przyspieszyła także starania Polski o zmniejszenie jej zależności od rosyjskiej ropy i gazu ziemnego.

Podczas uroczystości w rezydencji ambasadora USA w Warszawie US Export-Import Bank i US International Development Finance Corporation podpisały listy procentowe na pożyczkę odpowiednio do 3 mld USD i do 1 mld USD na projekt Orlen Synthos Green Energy. Celem jest opracowanie około 20 małych modułowych reaktorów BWRX-300 zaprojektowanych przez GE Hitachi Nuclear Energy.

Ambasador USA Mark Brzeziński podkreślił, że agresja Rosji na Ukrainę prawie 14 miesięcy temu zwiększyła potrzebę korzystania z bezpiecznych i niezawodnych źródeł energii.

Później premier Polski Mateusz Morawiecki powiedział na konferencji prasowej, że kraj potrzebuje „taniego, czystego i niezawodnego źródła energii”, jakim są małe reaktory jądrowe, które wytwarzają energię zeroemisyjną i będą siłą napędową gospodarki przez dziesięciolecia, aby przychodzić.

Górnictwo węgla jest jednym z największych pracodawców w Polsce, zapewniając około 80 000 miejsc pracy i dostarczając około 70% energii w kraju, a Morawiecki powiedział, że przemysł będzie nadal gwarantował bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej. Podkreślił jednak, że globalne niepokoje klimatyczne i regulacje Unii Europejskiej wymagają przejścia na odnawialną i czystą energię, którą napędza plan reaktora jądrowego.

Prezes Orlenu Daniel Obajtek powiedział The Associated Press, że tylko energia jądrowa może zagwarantować bezpieczeństwo energetyczne i utrzymać włączone światła, gdy nie wieje wiatr i nie świeci słońce.

Powiedział, że wsparcie amerykańskich instytucji finansowych pokazuje „wiarygodność procesu” rozwoju energetyki jądrowej.

Dzieje się tak po tym, jak Niemcy zamknęły swoje trzy ostatnie elektrownie jądrowe w miniony weekend w przejściu na odnawialne źródła energii, takie jak wiatr i słońce, co wywołało sceptycyzm w kraju i za granicą.

Pierwszy polski reaktor BWRX-300 ma zostać uruchomiony w 2029 roku i będzie drugim na świecie po podobnym otwartym w Darlington w Kanadzie.

Michał Sołowow, właściciel Synthos Green Energy i polski miliarder, partner biznesowy Obajtka w projekcie, nazywa to „rewolucją energetyczną” dla kraju, jak na ironię spowodowaną złymi wynikami klimatycznymi.

„Z dzisiejszego stanu – czyli z uboższego miksu energetycznego, jaki mamy w UE – Polska może w ciągu najbliższych 20 lat stać się wiodącą firmą” – powiedział AP Sołowow. „Ta zła sytuacja, w której się dzisiaj znajdujemy, daje nam możliwość intensywnego inwestowania i wejścia w zupełnie nowy wymiar”.

W ubiegłym roku Orlen spotkał się z krytyką za ekspansję i przejęcie polskiego koncernu paliwowego Lotos i gazowego PGNiG pod jedną marką, co czyni go największą firmą energetyczną w Europie Środkowo-Wschodniej. Posiada również rafinerię na Litwie oraz stacje paliw w Niemczech, Czechach i na Słowacji.

Obajtek bronił tego posunięcia, mówiąc, że daje ono firmie większy potencjał i odporność na zmieniające się lub niekorzystne warunki gospodarcze.

„Firma multienergetyczna jest bardziej stabilna w niesprzyjającym otoczeniu z różnego rodzaju wyzwaniami ekonomicznymi” – powiedział w swoim przestronnym biurze w Warszawie.

Firma planuje dalszą ekspansję, powiedział Obajtek, ale odmówił ujawnienia szczegółów.

Wcześniej powiedział na konferencji prasowej, że „konwersja energii jest nie do powstrzymania” i że firma naftowo-gazowa – w 49,9% należąca do państwa polskiego – planuje zainwestować 320 miliardów złotych (75 miliardów dolarów).

Te pieniądze trafią zarówno na morską, jak i lądową energię odnawialną oraz zaawansowane technologie paliwowe, w tym biopaliwa, powiedział w wywiadzie.

Ropa Orlenu pochodzi z Arabii Saudyjskiej, Morza Północnego, Afryki Zachodniej i Stanów Zjednoczonych

Obajtek powiedział, że umowa z Saudi Aramco, która kupiła 30 proc. udziałów w rafinerii w Gdańsku, zapewniła wspólny rozwój nowych technologii i „stabilne dostawy (o wymaganej jakości ropy) od stabilnego partnera, jakim jest największy na świecie producent ropy”. ”.

W lutym polski rząd i amerykańska firma Westinghouse Electric Company podpisały porozumienie o współpracy przy wstępnym projekcie pierwszej wielkoskalowej elektrowni jądrowej w kraju środkowoeuropejskim, w której wykorzystana zostanie technologia amerykańskiej firmy. Rozpoczęcie budowy zaplanowano na 2026 r., a rozpoczęcie zasilania sieci energetycznej zaplanowano na 2032 r.