Ukraina poprawiła warunki dla swojej mniejszości węgierskiej. To może nie wystarczyć Viktorowi Orbánowi

BEREHOVE, Ukraina (AP) – Pod czujnym okiem nauczyciela grupa uczniów z zachodniej Ukrainy podczas weekendowego kursu biologii dokonała sekcji serca świni skalpelem i pęsetą. Zajęcia odbywały się w języku węgierskim: studenci, członkowie znacznej mniejszości węgierskiej, stali się centralnym punktem pogarszających się stosunków między Węgrami a Ukrainą, co grozi wykolejeniem niezbędnego wsparcia finansowego dla Kijowa w walce z rosyjską inwazją.

Premier Węgier Viktor Orbán od dawna twierdził, że rząd ukraiński narusza prawo tych uczniów – i około 75 000 etnicznych Węgrów mieszkających na ukraińskim Zakarpaciu – do posługiwania się swoim językiem ojczystym w edukacji i administracji publicznej.

Jego rząd tak zablokował ważne fundusze UE dla Ukrainy i zagroził, że to zrobi utrudniać wysiłki kraju wyniszczonego wojną na dobrej drodze do ostatecznego przyłączenia się do bloku, co sprowadziłoby stosunki dyplomatyczne do niepokojącego poziomu.

Spór językowy ma swoje korzenie w wysiłkach Ukrainy na rzecz wzmocnienia swojej tożsamości narodowej po tym, jak w 2014 roku wspierani przez Rosję rebelianci przejęli kontrolę nad dwoma regionami na wschodzie kraju, a Moskwa zaanektowała Półwysep Krymski.

Ma na celu zwalczanie wpływów rosyjskich, ale ostatecznie wpływa również na inne języki mniejszościW 2017 r. przyjęto ustawę, która uczyniła ukraiński językiem obowiązkowym po piątej klasie, co rozgniewało mniejszości rumuńskie, bułgarskie i węgierskie.

Jednak w grudniu Ukraina zmieniła swoje przepisy dotyczące edukacji i języków, aby spełnić wymogi członkostwa w UE i przywróciła wiele praw językowych, o które zabiegał Budapeszt, co wywołało westchnienie ulgi wśród węgierskiej społeczności w regionie.

Zmiany prawne „w zasadzie dały zakarpackiej społeczności węgierskiej możliwość zabezpieczenia własnego istnienia na kolejne 30 lat” – powiedział László Zubánics, szef Węgierskiego Sojuszu Demokratycznego Ukrainy, węgierskiej grupy zwolenników.

Ukraiński rząd „wyszedł poza charakterystyczne dla ostatnich lat wysiłki na rzecz budowania narodu i obecnie bierze pod uwagę nie tylko interesy narodu większościowego, ale także wszystkich mniejszości i rdzennej ludności zamieszkującej terytorium kraju” – dodał.

Wielu etnicznych Węgrów postrzega zmiany legislacyjne, które przywróciły mniejszościom narodowym prawo do nauki w swoim języku ojczystym, jako pozytywny krok. Rząd węgierski dał jednak do zrozumienia, że ​​nie jest w pełni usatysfakcjonowany, co stanowi potencjalnie wybuchowy punkt sporny Przywódcy UE spotykają się w czwartek, aby spróbować odrzucić weto Orbána pakiet pomocowy dla Kijowa o wartości 50 miliardów euro.

„Ustawa uchwalona na Ukrainie pod koniec ubiegłego roku niewątpliwie zasługuje na szacunek. „Zatrzymało to negatywną spiralę” – powiedział później w poniedziałek węgierski minister spraw zagranicznych Péter Szijjártó dwustronnego spotkania ze swoim ukraińskim odpowiednikiem na zachodniej Ukrainie.

Dodał jednak: „Nie widzimy wcale, aby kwestia mniejszości narodowych została rozwiązana… Nadal mamy przed sobą długą drogę”.

Od czasu inwazji rosyjskiej Orbán jest powszechnie uważany za Najbliższy unijny sojusznik prezydenta Rosji Władimira Putinadał się poznać jako konsekwentny przeciwnik pomocy wojskowej i finansowej dla Kijowa oraz sankcji wobec Moskwy i często posługuje się mniejszością węgierską, aby usprawiedliwić swoje letnie poparcie dla Ukrainy.

Węgrzy na Zakarpaciu w dużej mierze popierają Orbána, ale także wspierają ambicje Kijowa dotyczące członkostwa w UE. Mimo to Orbán wyraził sceptycyzm, stwierdzając w listopadzie, że przystąpienie do UE „nie jest możliwe”. Lata świetlne stąd ” i zasygnalizował, że warunkiem jego poparcia są pełne prawa językowe dla Węgrów na Ukrainie.

Zubánics, który w grudniu poparł list otwarty do Orbána, wzywający go do porzucenia sprzeciwu wobec drogi Ukrainy do UE, wyraził optymizm pomimo napięć między Budapesztem a Kijowem.

„W naszej mentalności i kulturze uważamy się za obywateli Europy” – powiedział. „Mamy świadomość, że nie stanie się to natychmiast, ponieważ będzie to długi, czasem edukacyjny, a czasem bolesny proces dla wszystkich”.

Rząd węgierski hojnie wspierał finansowo mniejszość na Ukrainie i starał się wzmocnić jej węgierską tożsamość i powiązania z Budapesztem. Uprościło proces uzyskiwania obywatelstwa węgierskiego, czemu sprzeciwia się Ukraina, która nie uznaje podwójnego obywatelstwa.

W Berehove, małym miasteczku na Zakarpaciu, położonym około dwóch kilometrów od granicy z Węgrami, rząd Orbána pomógł założyć kampus Kolegium Matthiasa Corvinusa, konserwatywnej prywatnej instytucji edukacyjnej posiadającej 23 kampusy na Węgrzech i w krajach sąsiednich.

MCC otrzymało od rządu węgierskiego darowizny w wysokości ponad 1,5 miliarda dolarów i funkcjonuje jako ośrodek szkoleniowy dla przyszłej elity politycznej kraju, która – według Orbána – będzie.

Kiedy węgierscy uczniowie dokonali sekcji serca świni podczas weekendowych zajęć z biologii, stanowiących część programu nauczania mającego na celu uzupełnienie lekcji języka węgierskiego w szkołach publicznych na Zakarpaciu, zadawali pytania i otrzymywali odpowiedzi w swoim ojczystym języku.

MCC twierdzi, że oferuje kilkuset uczniom kursy na takie tematy, jak robotyka, umiejętność korzystania z mediów i Internetu, które nie są prowadzone w żadnym języku w ukraińskich szkołach publicznych.

Milán Constantinovits, zastępca dyrektora ds. zawodowych w MCC, powiedział, że w wieloetnicznym środowisku Zakarpacia „bardzo ważne jest, aby kwestia tożsamości była dobrze sformułowana… Dziewięćdziesiąt procent węgierskich studentów, którzy tu przychodzą, jest całkiem przekonanych, że rzeczywiście rozważają Węgierski jako ich pierwotna tożsamość.”

Niemniej jednak MCC stara się promować tolerancję i szacunek między kulturami regionu i oferuje lekcje ukraińskiego dla węgierskich uczniów, którzy uczą się ukraińskiego jako drugiego języka. Współistnienie, stwierdził, było rzeczą oczywistą na długo przed tym, zanim region ogarnęły szersze konflikty.

„Bardzo często napięcia etniczne, które pojawiają się w tej wieloetnicznej przestrzeni, pochodzą z zewnątrz” – stwierdził. „Mieszkańcy mieszkający obok siebie, miejscowi w tej okolicy, w zasadzie nie mają ze sobą problemów. Często jest to sztucznie wywołany wzrost napięcia”.

Poniedziałkowe spotkanie Szijjártó z ministrem spraw zagranicznych Ukrainy Dmytrem Kulebą – pierwsze od rozpoczęcia wojny w lutym 2022 r. – a także plany spotkania Orbána z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim sugerują częściową odwilż.

Rząd węgierski pozostaje jednak głęboko przekonany, że pomimo poprawy warunków dla Węgrów na Zakarpaciu nie jest jeszcze gotowy, aby w pełni wesprzeć Ukrainę. Zubánics powiedział, że będzie to wymagało większych wysiłków z obu stron.

„Dyplomacja jest po części sztuką wysoką, ale czasami bardziej przypomina teatr niż prawdziwe życie” – powiedział. „Ale tak czy inaczej, teraz musimy zająć się szczegółami i myślę, że obie strony łączy znacznie więcej niż to, co je dzieli, ale to również wymaga woli politycznej”.