Najważniejsze wiadomości
Tusk potwierdza, że projekt „megalotniska” poprzedniego rządu będzie kontynuowany
Premier Donald Tusk potwierdził, że powstanie planowane „mega lotnisko” w centralnej Polsce, flagowy projekt byłej rządzącej partii Prawo i Sprawiedliwość (PiS). Decyzja ta kończy miesiące niepewności co do planów po grudniowej zmianie rządu.
Jednak Tusk zarzucił też PiS marnotrawstwo wydatków na projekt i zapowiedział, że nowy rząd położy większy nacisk na rozwój regionalnej infrastruktury kolejowej, drogowej i lotniczej, aby Polska stała się „jednym wielkim megalopolis”.
„Będzie to najnowocześniejszy port lotniczy w Europie” – Tusk ogłasza ostateczną decyzję w sprawie CPK#300POLITYKALIVE https://t.co/7PVBICF3wo
— 300Polityka (@300polityka) 26 czerwca 2024 r
W lipcu ubiegłego roku, gdy PiS był jeszcze u władzy, przedstawiono koncepcję projektową projektu Węzła Transportowego Solidarności (CPK). W październiku ogłoszono utworzenie międzynarodowego konsorcjum partnerów inwestycyjnych, które w zamian za mniejszościowy pakiet wniesie do spółki aż 8 miliardów złotych (1,84 miliarda euro).
Jednak po przejęciu władzy rząd Tuska zwolnił prezesa CPK i zapowiedział, że przeprowadzi przegląd przed określeniem, czy i jak projekt będzie kontynuowany. Niektórzy wysocy rangą politycy w nowym rządzie sugerowali rezygnację z planowanego lotniska.
Ale w obozie rządowym byli też zwolennicy projektu. W maju grupa czołowych polskich przedsiębiorców wezwała rząd, aby nie odchodził od CPK. Jej zdaniem spółka może „stać się główną siłą napędową polskiej gospodarki”.
Grupa czołowych przedstawicieli polskiego biznesu zaapelowała do rządu, aby nie rezygnował z planów poprzedników dotyczących nowego „megalotniska” i węzła komunikacyjnego pod Warszawą.
Mówią, że projekt „może stać się główną siłą napędową polskiej gospodarki” https://t.co/ogOn1tyJhk
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 4 maja 2024 r
W dzisiejszym przemówieniu Tusk powiedział, że przed podjęciem decyzji chce „uzyskać kompleksowy obraz tego, czego Polska potrzebuje i jakie marzenia odpowiadają tym polskim potrzebom, a nie czyje rozkazy polityczne mają realizować”.
Premier potwierdził wówczas, że powstanie lotniskowa część CPK pomiędzy Warszawą a Łodzią. „Zbudujemy najnowocześniejsze lotnisko w Europie” – wyjaśnił. Dodał jednak, że realistyczny cel w zakresie rocznej liczby pasażerów wynosi 34 miliony.
Kiedy PiS po raz pierwszy przedstawiał plany dotyczące CPK, określił cel na poziomie 100 milionów pasażerów rocznie, co uczyniłoby z niego jedno z najbardziej ruchliwych lotnisk na świecie. Później cel zmniejszono do 40 milionów, z możliwością zwiększenia do 50 milionów, potem 65 milionów, a w końcu nawet 100 milionów.
Plany budowy nowego „megalotniska” w Polsce, sztandarowy projekt byłej partii rządzącej, zostały odłożone przez nowy rząd.@jacek_plaza bada argumenty ekonomiczne i polityczne towarzyszące projektowi oraz to, czy zostanie on zrealizowany https://t.co/a36GcUNRwl
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 12 lutego 2024 r
W dzisiejszym komunikacie Tusk powiedział, że rząd będzie teraz kładł większy nacisk na podłączenie całej Polski do nowoczesnej infrastruktury transportowej.
„Polska staje się wielką megalopolis” – powiedział Tusk. Nakreślił cel, jakim jest umożliwienie podróży koleją „między stolicą a wszystkimi głównymi ośrodkami miejskimi w maksymalnie 100 minut”. Według jego planów węzłem kolejowym powinna być Warszawa, a nie Dworzec Główny.
Plany PiS zakładały, że CPK ma być nie tylko lotniskiem, ale także węzłem kolejowym i drogowym. Tusk stwierdził jednak, że rządowi PiS nie udało się wprowadzić tych pomysłów w życie. Wskazał na planowany tunel kolejowy pod centrum Łodzi, który miał zostać ukończony do 2022 r., ale boryka się z opóźnieniami w budowie i rosnącymi kosztami.
Maciej Lasek, pełnomocnik rządu ds. projektu CPK, w rozmowie z Tuskiem wyjaśniał, że koszt infrastruktury lotniczej i kolejowej wyniesie 131 miliardów złotych (30,4 miliarda euro). To mniej niż planowane przez PiS 155 miliardów złotych.
🚄 #Polska100minut Istnieją szybkie połączenia kolejowe!
Pomiędzy stolicą a największymi polskimi miastami podróżujemy w niecałe 100 minut! pic.twitter.com/Qla3CvvcyM
— Kancelaria Premiera (@PremierRP) 26 czerwca 2024 r
Premier zapowiedział także utrzymanie w Polsce sieci mniejszych lotnisk regionalnych, która – jak obawiano się niektórych – zostanie przyćmiona przez CPK.
Zdaniem Tuska będzie to obejmować także „szybką rozbudowę i modernizację Portu Lotniczego w Modlinie”, tak aby stał się węzłem komunikacyjnym dla „popularnych tanich linii lotniczych” oraz aby lepiej skomunikować go kolejowo i drogowo z centrum Warszawy.
Okęcie, główny port lotniczy Warszawy, który miał zostać zamknięty wraz z otwarciem CPK, również zostanie „pilnie zmodernizowany i ulepszony” – zapowiedział Tusk, zaznaczając, że lotnisko przy CPK będzie gotowe dopiero w 2032 roku.
Kiedy Lotnisko CPK zacznie działać, „przyszłość będzie [Okęcie] zostanie podjęta decyzja” – dodał premier, sugerując, że centrum mogłoby w dalszym ciągu funkcjonować jako „węzeł transportu powietrznego” dla dronów.
Polska sieć kolejowa może w ciągu 20 lat być lepsza od sieci w Europie Zachodniej i najnowocześniejsza na kontynencie, twierdzi najwyższy urzędnik UE ds. transportu.
Zaznacza także, że Polska odegra kluczową rolę w integracji Ukrainy z systemem transportowym UE. https://t.co/LyWIy7whd4
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 19 lutego 2023 r
Na koniec premier obiecał, że polską linię lotniczą LOT należy udoskonalić, aby „stała się mniej więcej firmą na poziomie niemieckiej Lufthansy”.
Choć Tusk potwierdził, że budowa CPK będzie kontynuowana, od razu spotkał się z krytyką ze strony swojego poprzednika PiS, Mateusza Morawieckiego. Zarzucał rządowi „remont budynku CPK, tak aby nie stwarzał zagrożenia dla Niemców i Austriaków”.
Morawiecki zarzucał także Tuskowi powrót do starej strategii, którą znał z czasów poprzedniego rządu PO w latach 2007-2015: skupiał się wyłącznie na rozwoju dużych miast.
💬 Wiceprezydent PiS @MorawieckiM: Przebudowują CPK tak, żeby nie stanowiła zagrożenia dla Niemców i Austriaków. Jak powinno teraz wyglądać CPK? Megalopolis to powrót do strategii PO poprzednich rządów – rozwoju wyłącznie dużych miast. W naszym projekcie CPK miała zwiększyć bezpieczeństwo Polski. Mamy… pic.twitter.com/TjNRRtt0uU
— Prawo i Sprawiedliwość (@pisorgpl) 26 czerwca 2024 r
Notatki z Polski są prowadzone przez niewielki zespół redakcyjny i wydawane przez niezależną fundację non-profit utrzymywaną z datków naszych czytelników. Bez Waszego wsparcia nie jesteśmy w stanie wykonywać naszej pracy.
Główny obraz kredytu fotograficznego: Kancelaria Premiera/Flickr (pod CC BY-NC-ND 2.0)
Daniel Tilles jest redaktorem naczelnym Notatki z PolskiPisał o sprawach polskich dla różnych publikacji, m.in Polityka zagraniczna, POLITYKA Europa, EUobserver I Dziennik Gazeta Prawna.
„Zapalony odkrywca. Miłośnik piwa. Miłośnik bekonu. Fanatyk sieci. Przedsiębiorca. Pisarz”.