CNN
—
Węgierski parlament większością głosów zatwierdził w poniedziałek wniosek Szwecji o członkostwo w NATO, torując krajowi nordyckiemu drogę do przyłączenia się do sojuszu po prawie dwóch latach intensywnych negocjacji i zadaniu geopolitycznego ciosu prezydentowi Rosji Władimirowi Putinowi.
Zgoda węgierskiego parlamentu była ostatnią przeszkodą w przystąpieniu Sztokholmu do NATO. Premier Szwecji Ulf Kristersson odwiedził Budapeszt w piątek porozmawiać ze swoim węgierskim odpowiednikiem Viktorem Orbanem na temat współpracy w obszarach obronności i bezpieczeństwa. Wydawało się, że obie strony pogodziły się i zgodziły się na umowę obejmującą zakup dla Węgier czterech nowych myśliwców Gripen produkcji szwedzkiej.
Spośród 194 parlamentarzystów, którzy głosowali, tylko sześciu było przeciwnych przystąpieniu Szwecji.
„Dzisiaj jest historyczny dzień” – powiedział Kristersson wkrótce po głosowaniu w sprawie X. „Szwecja jest gotowa wziąć na siebie odpowiedzialność za bezpieczeństwo euroatlantyckie”.
Attila Kisbenedek/AFP/Getty Images
W poniedziałek przedstawiciele węgierskiego parlamentu będą głosować za ratyfikacją członkostwa Szwecji w NATO.
Szwecja formalnie przystąpi do sojuszu po złożeniu dokumentu przystąpienia rządowi Stanów Zjednoczonych, administratorowi Traktatu Północnoatlantyckiego. Sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg potwierdził, że Szwecja przystąpi do bloku po zatwierdzeniu przez wszystkich sojuszników jej wniosku o przyłączenie.
„Członkostwo Szwecji uczyni nas wszystkich silniejszymi i bezpieczniejszymi” – powiedział.
Wraz z przystąpieniem Szwecji wśród swoich członków NATO będą 32 kraje – co jest ironią losu, biorąc pod uwagę, że Rosja rozpoczęła wojnę przeciwko Ukrainie po części z powodu rozwoju sojuszu w Europie Wschodniej wzdłuż rosyjskiej granicy.
Dodał, że w zeszłym roku Finlandia została 31. członkiem NATO około 1300 kilometrów (830 mil) do granicy sojuszu z Rosją.
Jako państwa NATO, Finlandia i Szwecja korzystają z ochrony przyznanej na mocy niniejszej Umowy Artykuł 5 Traktatu który założył sojusz – który stwierdza, że atak na jednego członka jest uważany za atak przeciwko wszystkim.
Obejrzyj tę interaktywną zawartość na CNN.com
Szwecja i Finlandia ogłosiły zamiar przystąpienia do sojuszu jako odpowiedź na Inwazja Rosji na Ukrainę i odejście od trwającej od kilkudziesięciu lat polityki niezaangażowania, która charakteryzowała stosunki zagraniczne obu państw w okresie zimnej wojny.
NATO prowadzi politykę otwartych drzwi, co oznacza, że do przyłączenia się może zostać zaproszony każdy kraj, jeśli wyrazi zainteresowanie oraz jest w stanie i chce przestrzegać zasad traktatu założycielskiego bloku.
Jednakże zgodnie z zasadami akcesji każde państwo członkowskie może zawetować przystąpienie nowego kraju. Podczas gdy większość członków NATO szybko zgodziła się na prośby Finlandii i Szwecji, Węgry i Turcja tak trwało jakiś czas.
Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan oskarżył Finlandię i Szwecję o zbytnią pobłażliwość wobec kurdyjskich organizacji terrorystycznych, zaś Orban stwierdził, że rozpowszechniają one „rażące kłamstwa” na temat nieprzestrzegania przez jego kraj standardów praworządności Unii Europejskiej – podstawowych wartości w UE zakorzenionych w umowy.
Takie obawy doprowadziły UE do zamrożenia miliardów dolarów w funduszach przeznaczonych dla Węgier do czasu rozwiązania tych obaw. Orban i jego rząd wielokrotnie zaprzeczali naruszeniu unijnych przepisów.
Zarówno Węgry, jak i Turcja złagodziły później swoje stanowisko w sprawie członkostwa Finlandii i zgodziły się na tę prośbę ostatni marzec. Turecki parlament zatwierdził przystąpienie Szwecji W zeszłym miesiącu, po tym, jak Sztokholm zaostrzył swoje ustawodawstwo antyterrorystyczne i zapowiedział bliższą współpracę z Turcją w kwestiach bezpieczeństwa.
01:05 – Źródło: CNN
Turecki parlament zatwierdza wniosek Szwecji o przystąpienie do NATO
Krótko po głosowaniu w TurcjiOrban powiedział szefowi NATO Stoltenbergowi, że jego rząd będzie również wspierał członkostwo Szwecji. Węgierski przywódca powiedział 17 lutego podczas orędzia o stanie narodu, że kraj może ratyfikować przystąpienie Szwecji na początku wiosennej sesji parlamentu w poniedziałek.
„Węgry mają uzasadniony interes w bezpieczeństwie Europy” – powiedział po poniedziałkowym głosowaniu rzecznik rządu Zoltan Kovacs. „W Szwecji mamy silnego i niezawodnego sojusznika, który będzie lepiej służył przyszłości NATO”.
Sojusznicy NATO obawiali się, że choć Orban publicznie poparł ofertę Szwecji, kraj to zrobił wahał się miesiącami. Opóźnienie Budapesztu wzbudziło obawy, że Orbán, unijny przywódca najbliższy Putinowi, działał w sposób korzystny dla Kremla.
Jednak w ostatnich tygodniach Europie udało się przekonać Węgry do przyłączenia się do celów polityki zagranicznej bloku. Budapeszt wcześniej w tym miesiącu UE wycofała swoje zastrzeżenia wobec umowy o finansowaniu Ukrainy na kwotę 50 miliardów dolarów, którą Orban zawetował w grudniu ze względów proceduralnych. Krytycy Orbana zarzucali mu blokowanie porozumienia w odpowiedzi na decyzję UE o wstrzymaniu środków przeznaczonych dla Węgier. Węgry zaprzeczyły, jakoby istniał między nimi związek.
Wejście Szwecji do NATO następuje w kluczowym momencie wojny na Ukrainie, gdy Rosja ponownie odnosi sukcesy na polu bitwy i wydają się pojawiać pęknięcia w poparciu Zachodu dla Kijowa po dwóch latach walk. Uwaga również przesunęła się z Europy, odkąd ataki Hamasu na Izrael 7 października wywołały wojnę na Bliskim Wschodzie.
Wzrost nastrojów populistycznych w Europie i Stanach Zjednoczonych przed wyborami odpowiednio w czerwcu i listopadzie również grozi wykolejeniem wysiłków Ukrainy na rzecz kontynuowania walki z Rosją.
Politycy w zachodnich demokracjach usilnie starają się przekonać coraz bardziej sceptyczny elektorat, że wspieranie Ukrainy i powstrzymywanie szerzenia się autorytaryzmu za granicą to mądre wykorzystanie miliardów dolarów z podatków, gdy wyborcy borykają się z innymi problemami w kraju, takimi jak radzenie sobie z rosnącą inflacją.
W powstanie tego raportu wnieśli swój wkład Luke McGee i Lauren Kent z CNN