Świat
Stany Zjednoczone twierdzą, że jednostki armii izraelskiej naruszyły prawa człowieka
- autorstwa Toma Batemana
- BBC News, Waszyngton
Departament Stanu USA ustalił, że pięć jednostek izraelskiej armii jest odpowiedzialnych za poważne naruszenia praw człowieka w odosobnionych przypadkach, ale twierdzi, że nadal będą otrzymywać wsparcie od armii amerykańskiej.
Wszystkie zdarzenia miały miejsce poza Strefą Gazy przed obecną wojną.
Izrael podjął działania naprawcze w czterech jednostkach, a piątej przekazał „dodatkowe informacje” – podało ministerstwo.
Oznacza to, że wszystkie jednostki nadal kwalifikują się do amerykańskiej pomocy wojskowej.
Waszyngton jest największym zwolennikiem Izraela, dostarczając mu broń i systemy obronne o wartości 3,8 miliarda dolarów (3 miliardy funtów) rocznie.
Oświadczenie to jest pierwszą tego typu decyzją rządu USA na rzecz jedności Izraela.
Rzecznik ministerstwa spraw zagranicznych Vedant Patel powiedział, że pięć jednostek sił bezpieczeństwa dopuściło się poważnych naruszeń praw człowieka.
„Cztery z tych jednostek skutecznie zajęły się tymi naruszeniami i oczekujemy, że nasi partnerzy zrobią to samo” – powiedział.
„Jeśli chodzi o pozostałą jednostkę, nadal prowadzimy konsultacje i kontaktujemy się z rządem izraelskim; przekazała dodatkowe informacje dotyczące tej jednostki” – dodał.
Ministerstwo zaprzeczyło twierdzeniom, jakoby ugięło się pod naciskiem politycznym i kontynuowało pomoc wojskową dla jednostki, choć nie potrafi powiedzieć, czy w tej sprawie ponosiła jakąkolwiek odpowiedzialność.
„Pracujemy z nimi nad procesem i ostateczną decyzję w sprawie tego podmiotu podejmiemy po zakończeniu tego procesu” – powiedział Patel.
Uważa się, że do wszystkich incydentów doszło w ostatnich latach na okupowanym Zachodnim Brzegu i w Jerozolimie.
Zgodnie z amerykańską „prawą Leahy’ego”, ustanowioną w 1997 r. przez ówczesnego senatora Patricka Leahy’ego, stwierdzenie, że zagraniczna jednostka wojskowa dopuściła się poważnych naruszeń praw człowieka, może zostać pozbawiona amerykańskiej pomocy wojskowej.
Rząd USA twierdzi, że podczas wdrażania ustawy Leahy’ego uważa tortury, pozasądowe zabójstwa, wymuszone zaginięcia i gwałty.
Nawet w przypadku podjęcia takiej decyzji istnieje wyjątek od ograniczenia pomocy wojskowej, jeżeli Departament Stanu jest przekonany, że sprawy zostały załatwione, a dany rząd zapewnił sprawiedliwość.
Mówi się, że Izrael przeprowadził tę czynność – tak zwane środki zaradcze – w czterech z pięciu jednostek. Departament odmówił jednak podania szczegółów dotyczących incydentów, działań zaradczych, zaangażowanych podmiotów ani dowodów potwierdzających skuteczność działań zaradczych.
Według doniesień Stany Zjednoczone były bliskie ogłoszenia, że ograniczą pomoc wojskową dla piątej jednostki, ale nowe informacje z Izraela sugerują, że decyzję podejmą później.
Powszechnie mówi się, że jednostką, której to dotyczy, jest Batalion Netzah Yehuda, składająca się wyłącznie z mężczyzn jednostka specjalna założona w 1999 roku, w której służą ultraortodoksyjni Żydzi.
Izrael prowadzi dochodzenie w sprawie batalionu w związku ze śmiercią 80-letniego Amerykanina palestyńskiego pochodzenia Omara Assada, który zmarł po związaniu i zakneblowaniu przez żołnierzy podczas nalotu na wioskę na Zachodnim Brzegu w 2022 r.
Stany Zjednoczone wezwały wówczas do „dogłębnego śledztwa i pełnej odpowiedzialności”.
Izraelskie Siły Obronne (IDF) oświadczyły później, że żałują śmierci Assada, dowódca otrzyma „upomnienie”, a dwóch żołnierzy zostanie pozbawionych pełnienia wysokich stanowisk na dwa lata, ale nie zostaną pociągnięci do odpowiedzialności karnej.
Zapytany o doniesienia, jakoby jednostka IDF jako pierwsza miała zostać wyznaczona przez rząd USA na mocy ustawy Leahy Act, Sekretarz Stanu Antony Blinken powiedział 19 kwietnia: „Podjąłem decyzje. Można się ich spodziewać w nadchodzących dniach.”
Zapytany w poniedziałek przez BBC Patel zapytał, czy Ministerstwo Spraw Zagranicznych opóźniło lub złagodziło swoje stanowisko w sprawie wycofania pomocy wojskowej dla piątej jednostki, twierdząc, że urzędnicy podejmą decyzję po zakończeniu konsultacji z rządem izraelskim.
„Organizator. Entuzjasta podróży. Rozwiązuje problemy. Miłośnik muzyki. Oddany uczony kulinarny. Nieuleczalny fan internetu. Zwolennik popkultury.”