Sekretarz Stanu USA mówi, że powstanie w getcie białostockim w Polsce w 1943 roku było aktem odwagi i godności

WARSZAWA, Polska – Sekretarz Stanu USA Antony Blinken wysłał w środę wiadomość z okazji rocznicy powstania w getcie białostockim w 1943 r. w Polsce, mówiąc, że był to akt „odwagi”, który potwierdził godność Żydów podczas Holokaustu.

Matka Blinkena, Judith Pisar, wdowa po jednym z ocalałych z getta, Samuelu Pisarze, nieżyjącym już ojczymie sekretarza stanu, uczestniczyła w uroczystościach żałobnych w Białymstoku we wschodniej Polsce. Obecny był także ambasador USA w Polsce Mark Brzeziński.

„Uważam za jeden z niezliczonych aktów oporu Żydów w gettach i niemieckich nazistowskich obozach koncentracyjnych w całej Europie odrzucenie ich dehumanizacji i potwierdzenie ich godności” – powiedział Blinken w nagranej wiadomości.

Był to akt „nie daremności, ale odwagi”, powiedział, nawet jeśli „przeżycie nie było zagrożone”, kiedy powstanie rozpoczęło się w nocy 16 sierpnia 1943 r.

Dla ich przywódców bunt powinien „określić, w jaki sposób, a nie czy umrą” – powiedział Blinken.

Uczestnicy, w tym władze miasta i mieszkańcy oddali hołd bojownikom i ofiarom powstania, które było drugim co do wielkości pojedynczym aktem oporu Żydów przeciwko nazistowskim Niemcom po powstaniu w getcie warszawskim w kwietniu 1943 roku.

Oba powstania zostały brutalnie stłumione, a ocalałych zesłano do obozów zagłady.

Przed wojną Żydzi stanowili około 43% ze 100 000 mieszkańców Białegostoku. Szacuje się, że do czasu powstania przez nazistowskie Niemcy przeszło przez getto utworzone w mieście przez nazistowskie Niemcy około 60 000 Żydów.

Historycy szacują, że z getta uciekło nie więcej niż 200 Żydów, w tym 13-letni Samuel Pisar. Cała jego rodzina zginęła w Holokauście. Pisar zmarł w Nowym Jorku w 2015 roku.

„W miarę jak tracimy coraz więcej ocalałych, odpowiedzialność za dzielenie się historią i radzenie sobie z nią przechodzi na nas wszystkich” – powiedział Blinken, podkreślając, że dla Pisara słowa „nigdy więcej” nie stanowią wystarczającej ochrony przed wojną i przemocą.