Recykling: Polska powoli nadrabia zaległości

W całym kraju działa już dziewięć spalarni odpadów wytwarzających energię, a kolejne będą w przyszłości. W pierwszych trzech kwartałach 2020 roku inwestycje przemysłowe wyniosły równowartość 147 mln euro. Dane za IV kwartał nie są jeszcze dostępne w Głównym Urzędzie Statystycznym (Główny Urząd Statystyczny, WNP). Wydaje się to jednak pewne: w 2019 roku inwestycje w polską gospodarkę odpadami były stabilne rok do roku.

W wielu przypadkach zakłady przetwarzania odpadów prowadzone przez przedsiębiorstwa komunalne i prywatne wymagają remontu i modernizacji. Dotyczy to również klimatu i ochrony środowiska. Według najnowszych informacji w ubiegłym roku w polskim sektorze odpadów rozpoczęto realizację 259 projektów. Pod koniec 2019 r. W całym kraju nadal istniało 286 legalnych wysypisk i 1868 dzikich wysypisk.

Marnotrawstwo energii staje się coraz ważniejsze. Działa już dziewięć spalarni odpadów w Bydgoszczy, Białymstoku, Koninie, Krakowie, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Warszawie i innych lokalizacjach. W Gdańsku (Gdańsk) rozpoczęto budowę kolejnej spalarni odpadów o wydajności 160 000 ton rocznie. W Olsztynie i Włocławku planowane są również elektrownie odpadowe do wytwarzania energii elektrycznej i ciepła, a gmina Rzeszów rozważa nawet budowę drugiej elektrowni. Nie zapadła jeszcze decyzja, czy Veolia będzie mogła wybudować spalarnię odpadów w Łodzi. W międzyczasie południowokoreańskiej firmie Posco Engineering & Construction zlecono rozbudowę spalarni odpadów w Warszawie: jej wydajność ma zostać zwiększona z 40 000 ton do 305 000 ton rocznie.

Powoli rozwija się selektywna zbiórka papieru / tektury / tektury (PPK), szkła, metali, tworzyw sztucznych, odpadów organicznych i mieszanych. Od 2020 roku 50 proc. Odpadów komunalnych w Polsce musi być poddawanych recyklingowi – w oparciu o wytworzone ilości. Jednak recykling jest również rozumiany jako odzysk energii. Za wdrożenie, czyli stworzenie odpowiednich przepisów, odpowiadają gminy.

Łącznie w 2019 roku w Polsce powstało około 127 mln ton odpadów (najnowsze dane). Wielkość przypadająca na jednego mieszkańca wynosiła 332 kilogramy. Największym producentem odpadów jest sektor wydobywczo-wydobywczy (55,8%), następnie przemysł (23,8%) i energetyka (12,3%). Według WNP 49 proc. Odpadów poddano recyklingowi, 43 proc. Składowano na wysypiskach, a 5 proc. Unieszkodliwiono w inny sposób, chociaż można przypuszczać, że są to odpady niebezpieczne.

W 2019 roku zaimportowano około 545000 ton odpadów. Największym eksporterem odpadów do Polski były Niemcy z 376 000 ton. Z Polski wywieziono za granicę ponad 100 000 ton oraz 75 000 ton odpadów elektronicznych. 67 proc. Transportów odpadów (bez elektrośmieci) trafiło do Niemiec.

Wskaźnik selektywnej zbiórki odpadów komunalnych wyniósł w 2019 r. 31 proc. Jedna trzecia z czterech milionów ton selektywnie zebranych odpadów to PPK, szkło i tworzywa sztuczne. Bioodpady stanowiły 30 procent, a opakowania, odpady elektroniczne i zużyte tekstylia 21 procent. Opakowanie zostało poddane recyklingowi w ilości 58,5% (stan na 2018 r.). Udział recyklingu opakowań stalowych – w tym blach – wyniósł 90 procent. Dla opakowań PPK było to 83%, dla opakowań aluminiowych 52%, dla opakowań szklanych 62%, a dla opakowań z drewna i tekstyliów nieco ponad 30%. Plastikowe opakowania poddano recyklingowi w celu uzyskania energii, a około 30 procent każdego z nich zostało zutylizowane w 2018 r.

Odnotowano postęp w recyklingu opon. Odzyskane surowce zostałyby wykorzystane jako dodatek do asfaltu, do technicznych wyrobów gumowych i na boiskach sportowych. Jednak nie są dostępne żadne wiarygodne dane. Nie jest również jasne, w jakim stopniu sprzęt elektryczny i elektroniczny zebrany w 2018 r. (329 tys. Ton) został poddany recyklingowi. Podobno do recyklingu trafiło 321 000 ton.