firmy ukierunkowane na cel
Uznanie prawne i certyfikacja
Jakie formy prawne lub statusy są używane w twoim kraju do zakładania korporacji celowych?
Ustawodawstwo polskie nie przewiduje odrębnej, szczególnej formy prawnej dla podmiotów specjalnego przeznaczenia. Jednak organizacje, które prowadzą działalność społeczną i środowiskową, są klasyfikowane jako organizacje non-profit. Organizacje non-profit to organizacje pozarządowe (stowarzyszenia i fundacje, a także korporacje non-profit i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością), które uzyskały status użyteczności publicznej na mocy ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności charytatywnej i wolontariackiej. Warunkiem uzyskania statusu organizacji non-profit jest zarejestrowanie w Krajowym Rejestrze Sądowym informacji o spełnieniu przez organizację warunków określonych w art. 20 i 21 Ustawy.
B Lab ma lokalne biuro w Polsce, co oznacza, że certyfikacja B Corp jest dostępna również dla polskich firm; jednak taka certyfikacja jest dobrowolna. Obecnie w Polsce zarejestrowanych jest 59 B Korpusu, ale liczba ta szybko rośnie.
cel i misja
Jakie zasady i standardowe praktyki regulują ustalanie celów i misji społecznych lub środowiskowych firmy?
Organizacja pozarządowa prowadzi działalność w interesie publicznym, jeżeli zadania, które podejmuje dla realizacji swoich celów statutowych, mieszczą się w co najmniej jednym z niżej wymienionych obszarów.
Art. 4 ustawy o pracy charytatywnej i wolontariacie stanowi, że cele charytatywne to sfera zadań publicznych realizowanych w takich obszarach jak:
- pomoc społeczna, w tym wsparcie rodzin i osób w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywanie szans tych rodzin i osób;
- wsparcie rodziny i systemu opieki;
- udzielanie bezpłatnej pomocy prawnej i promowanie społecznej świadomości prawnej;
- działania na rzecz integracji i reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym;
- działalność społeczna;
- Działalność na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego;
- działania na rzecz integracji cudzoziemców;
- ochrona i promocja zdrowia;
- działalność na rzecz osób niepełnosprawnych;
- promocja zatrudnienia i aktywizacja zawodowa bezrobotnych i zagrożonych zwolnieniem;
- działania na rzecz równości kobiet i mężczyzn;
- działalność na rzecz osób w wieku emerytalnym;
- działania wspierające rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości;
- Działania wspierające rozwój technologii, wynalazczości i innowacyjności oraz upowszechnianie i wdrażanie nowych rozwiązań technicznych w praktyce gospodarczej;
- działania na rzecz rozwoju społeczności i społeczności lokalnych;
- Działania wspierające rozwój technologii, wynalazków i innowacji oraz promowanie i wdrażanie nowych rozwiązań technicznych w praktyce gospodarczej;
- zajęcia dla dzieci i młodzieży, w tym zajęcia rekreacyjne dla dzieci i młodzieży;
- kultura, sztuka, ochrona dóbr kultury i dziedzictwa narodowego;
- wspieranie i upowszechnianie kultury fizycznej;
- ekologia i dobrostan zwierząt oraz ochrona dziedzictwa przyrodniczego;
- Upowszechnianie i ochrona wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działania na rzecz rozwoju demokracji;
- udzielanie bezpłatnych porad obywatelskich;
- systemy ratownicze i ochrona ludności;
- Pomoc ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą;
- ochrona praw konsumentów;
- Działania na rzecz integracji europejskiej oraz rozwoju kontaktów i współpracy między społeczeństwami;
- promocja i organizacja wolontariatu;
- działalność na rzecz weteranów i poniewieranych;
- działania na rzecz promocji i ochrony rodziny, macierzyństwa, rodzicielstwa i praw dzieci;
- zwalczanie uzależnień i patologii społecznych; oraz
- rewitalizacja.
Podział zysków, rozliczenie i odszkodowanie
Jakie są zasady i ograniczenia dotyczące podziału zysków dla podmiotów specjalnego przeznaczenia w Twojej jurysdykcji?
Korporacje i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w celu uzyskania statusu non-profit, muszą zawrzeć w swoich statutach następujące zasady:
- brak podziału zysku do podziału między wspólników, pracowników, członków zarządu, członków rady nadzorczej lub komitetu audytu; oraz
- Zapewnienie przypisania przychodów do jednej z działalności charytatywnej.
Jakie są zasady i ograniczenia dotyczące rozwiązywania podmiotów specjalnego przeznaczenia?
Polskie prawo nie zawiera żadnych szczególnych przepisów dotyczących likwidacji spółek celowych, poza tymi, które miałyby zastosowanie do każdej innej właściwej formy prawnej spółek.
Jakie zasady i ograniczenia dotyczą wynagrodzeń dyrektorów, członków kadry kierowniczej, pracowników i osób trzecich?
W polskim prawie zwykle nie ma ograniczeń dotyczących wynagrodzenia w stosunku do spółek celowych. Istnieją jednak pewne progi, które należy wziąć pod uwagę, gdy firma nie zamierza rejestrować swojej działalności gospodarczej. Zgodnie z postanowieniami art. 9 ustawy o pracy charytatywnej i wolontariacie działalność charytatywna staje się działalnością gospodarczą (w rozumieniu ustawy o przedsiębiorczości), jeżeli przeciętne miesięczne zarobki osoby z zatrudnienia w ramach realizacji statutowej działalności charytatywnej za okres ostatniego roku obrotowego, a w przypadku zatrudnienia krócej niż rok za okres tego zatrudnienia przekracza trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw za rok poprzedni ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Zgodnie z prawem przy obliczaniu średniej miesięcznej płatności brane są pod uwagę dwa czynniki:
- wysokość całkowitego odszkodowania dla określonej osoby fizycznej w roku obrotowym (rok podatkowy); oraz
- liczba miesięcy, za które uiszczono opłatę.
Pomiar, benchmarking i raportowanie
Czy firmy zorientowane na cel są prawnie zobowiązane do mierzenia, oceny i raportowania społecznego i środowiskowego wpływu ich działalności?
Oprócz rocznych sprawozdań finansowych zatwierdzonych przez właściwy organ organizacji, organizacje non-profit muszą przygotować szczegółowy raport ze swojej działalności za miniony rok, który jest wprowadzany do bazy danych organizacji non-profit.
W przeciwnym razie zastosowanie mają zasady dotyczące ujawniania informacji i przejrzystości określone w dyrektywie w sprawie sprawozdawczości niefinansowej (NFRD) oraz w rozporządzeniu w sprawie ujawniania informacji o zrównoważonych finansach (SFDR).
Jakie prawne i dobrowolne standardy, wytyczne i najlepsze praktyki są stosowane przez firmy zorientowane na cel w Twoim kraju w zakresie pomiaru i raportowania ESG i innych czynników niefinansowych?
Różne organizacje branżowe starają się promować wdrażanie kryteriów ESG przez firmy. Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie opublikowała wytyczne dotyczące raportowania ESG, a Związek Spółek Giełdowych opracował standard informacji niefinansowych, które mają na celu ułatwienie zgodności z NFRD i SFDR.
Odpowiedzialność dyrektora i egzekucja prywatna
Jakie przepisy regulują odpowiedzialność menedżerów spółek celowych za przestrzeganie norm i zasad społecznych i ekologicznych? Czy interesariusze inni niż akcjonariusze są uprawnieni do pociągania dyrektorów do odpowiedzialności poprzez działania egzekucyjne z powództwa prywatnego?
Odpowiedzialność dyrektorów w spółkach celowych nie różni się od odpowiedzialności w zwykłych spółkach.
Nadzór państwowy
Czy istnieje nadzór rządowy nad przedsiębiorstwami ukierunkowanymi na cel w odniesieniu do ich celów społecznych i środowiskowych?
Organizacja o statusie non-profit jest kontrolowana przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej w zakresie, w jakim odnosi się to do statusu non-profit. W szczególności Przewodniczący Komitetu Dobroczynności sprawuje nadzór nad działalnością organizacji mających status organizacji charytatywnych w ramach realizacji uprawnień wynikających z ustawy o dobroczynności. W związku z tym może samodzielnie przeprowadzić test lub go zlecić:
- wojewoda; lub
- dyrektor Narodowego Instytutu Wolności.
Przewodniczący może również zażądać przeprowadzenia audytu danej organizacji przez inne państwowe i samorządowe organy kontrolne (np. wojewódzkie urzędy kontroli, które posiadają uprawnienia do kontroli gospodarki finansowej organizacji pozarządowych w zakresie wykorzystania dotacji z budżetów samorządów terytorialnych). jednostek) .
Zachęty i korzyści
Czy w Twojej jurysdykcji obowiązują zachęty podatkowe lub inne korzyści dla firm ukierunkowanych na cel? Jaki jest zakres tych usług i jakie są wymagania?
Od 2022 roku podatnicy mogą przekazać 1,5% podatku dochodowego od osób fizycznych wybranym organizacjom non-profit (OPP). Możliwość odprowadzenia 1,5 proc. podatku dochodowego od osób fizycznych została wprowadzona w 2003 r. ustawą o służbie społecznej i wolontariacie (pierwotnie 1 proc., podniesiona do 1,5 proc. w 2022 r.) oraz szczegółowe przepisy dotyczące tego, kto płaci 1,5 proc. , zawarte są w ustawie o podatku dochodowym.
Organizacje non-profit podlegają również różnym zwolnieniom podatkowym, takim jak zwolnienie z podatku dochodowego, podatku od nieruchomości, opłaty skarbowej, opłat sądowych i podatku od czynności cywilnych.
Zamówienia publiczne
Czy przepisy i wytyczne dotyczące zamówień publicznych w Twojej jurysdykcji przynoszą korzyści firmom w realizacji celów społecznych lub środowiskowych? Jeśli tak, jakie są wymagania?
W Polsce nie ma przepisów dotyczących zamówień publicznych, które dawałyby firmom przewagę w realizacji celów społecznych czy środowiskowych.
Zrównoważenie gospodarcze i konkurencja rynkowa
Jak opisałbyś poziom zrównoważenia ekonomicznego i konkurencji rynkowej firm zorientowanych na cel?
Organizacje non-profit korzystają z niektórych przywilejów podatkowych, takich jak możliwość otrzymywania 1,5 procent podatku dochodowego od osób fizycznych lub różnych zwolnień podatkowych. Niemniej jednak polski rząd pracuje nad nową ustawą, która zwiększyłaby poziom zrównoważonego rozwoju i stworzyła przewagę konkurencyjną dla firm dążących do rozwoju zgodnie z zasadami ESG. Niektóre akty prawne UE, takie jak SFDR, dyrektywa w sprawie sprawozdawczości dotyczącej zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw i rozporządzenie w sprawie taksonomii UE, przyspieszą tę zmianę.
