Najważniejsze wiadomości
Polska złożyła pozew przeciwko „autorytarnej” polityce klimatycznej UE
Polski rząd złożył cztery skargi na politykę klimatyczną UE, nazywając ją „autorytarną” i zapewniając, że „nie pozwoli na brukselski dyktat”.
Trzy nowe sprawy wniesione do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) dotyczą zakazu rejestracji nowych pojazdów z silnikami spalinowymi po 2035 r., podwyższenia unijnego celu redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz ograniczenia bezpłatnych uprawnień do emisji na mocy Trybunału UE Sprawiedliwości UE System Handlu Emisjami (ETS).
Dziś złożyliśmy kolejne trzy skargi do #TSUE – ws. zakazu rejestracji gazów spalinowych po 2035 roku, podwyższenia unijnego celu wprowadzenia emisji gazów cieplarnianych oraz ws. Zmniejszenie liczby bezpłatnych ETS działalności na rynku. Unijne oferty mogą zagrozić…
— Anna Moskwa (@moskwa_anna) 17 lipca 2023 r
Są następstwem kolejnej skargi złożonej w zeszłym tygodniu przeciwko unijnym przepisom dotyczącym użytkowania gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwa (LULUCF), które zdaniem Polski naruszają kompetencje państw członkowskich.
„Zrób to [European] Unia chce autorytarnych decyzji, jakimi pojazdami będą jeździć Polacy i czy ceny energii w Polsce wzrosną?” – napisała w poniedziałek na Twitterze minister klimatu Anna Moskwa. „Polski rząd nie pozwoli na brukselski dyktat”.
Dziś rano w rozmowie z Polskim Radiem minister dodał, że w tym tygodniu rząd złoży także piątą skargę na 35 tys. ton śmieci, które rzekomo nielegalnie wjeżdżają do kraju z Niemiec.
Polska pozwie Niemcy do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości za rzekome zaniechanie pozbycia się nielegalnie przewożonych do Polski odpadów.
Według Ministerstwa Klimatu w siedmiu lokalizacjach w Polsce pozostaje ok. 35 tys. ton odpadów https://t.co/28uwpZUQb3
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 19 maja 2023 r
Obecny narodowo-konserwatywny rząd Polski regularnie krytykuje unijną politykę klimatyczną i środowiskową. Lider partii rządzącej Jarosław Kaczyński nazwał ich „szaleństwem i teoriami bez dowodów” oraz „zielonym komunizmem”.
„Na każdej Radzie UE byliśmy przeciwko każdemu dokumentowi pakietu Fit for 55 i głosowaliśmy przeciwko niemu jako rząd” – powiedziała Moskwa, odnosząc się do unijnego programu redukcji emisji o co najmniej 55 proc. do 2030 r.
„Nie jest tajemnicą, że byliśmy przeciwni całemu pakietowi, jesteśmy przeciwni zwiększaniu ambicji klimatycznych i sposobom ich osiągnięcia”. [these efforts] są noszone i zmuszane [upon member countries]— dodał minister.
Polityka klimatyczna UE to „zielony komunizm”, na którym „korzyści najbogatszych Europejczyków kosztem biedniejszych” – mówi Jarosław Kaczyński.
Polski rząd mówi, że nie będzie wspierał Fit for 55, flagowego unijnego programu redukcji emisji https://t.co/d6kUiBRdRe
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 24 kwietnia 2023 r
Niedawne badanie finansowane przez UE wykazało, że Polska jest najmniej zielonym krajem w Unii. Kraj nadal opiera się na węglu do wytwarzania około 70% energii elektrycznej, zdecydowanie najwięcej w UE. Polska jest drugim co do wielkości producentem węgla brunatnego w Europie po Niemczech i największym producentem węgla kamiennego.
W marcu Polska jako jedyny kraj członkowski sprzeciwiła się wprowadzeniu od 2035 r. zakazu sprzedaży nowych samochodów z silnikami benzynowymi i wysokoprężnymi. Moskwa argumentowała w dzisiejszym wywiadzie, że dla tej decyzji powinna była być wymagana jednomyślność, ponieważ jej wpływ zależy w dużej mierze od miksu energetycznego krajów członkowskich.
„W naszym przypadku, [banning combustion engines] jest absolutnie sprzeczne z polityką klimatyczną, bo doprowadzi do wzrostu zużycia węgla w krótkim okresie, jeśli chcemy zwiększyć produkcję energii elektrycznej [to power electric vehicles],” Powiedziała.
UE zgodziła się na wprowadzenie zakazu sprzedaży nowych samochodów z silnikami benzynowymi i wysokoprężnymi od 2035 r., pomimo sprzeciwu Polski, która jako jedyny kraj członkowski głosowała przeciw tej propozycji https://t.co/AfCxgKZcle
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 28 marca 2023 r
Zapytana o inne skargi, Moskwa powiedziała, że Polska kwestionuje większość z nich na tej samej podstawie, co zakaz sprzedaży samochodów spalinowych.
„Większość tych skarg zawiera ten sam argument, głównie w odniesieniu do podstawy prawnej i jednomyślności oraz wpływu na miks energetyczny” – powiedziała.
Jednym z działań UE, któremu sprzeciwia się Polska, są zmiany w systemie ETS, które wymagałyby od sektorów już objętych systemem redukcji emisji gazów cieplarnianych o 62% do 2030 r. w porównaniu z poziomami z 2005 r. Reforma przewiduje również stopniowe wycofywanie bezpłatnych uprawnień do emisji w latach 2026-2034.
Według nowych szacunków realizacja unijnych celów klimatycznych będzie kosztować Polskę prawie 530 mld euro
„Liczby są szokujące” i „potwierdzają nasze najgorsze obawy” – mówi wicepremier
Autor raportu uważa jednak, że niezbędne inwestycje są wykonalnehttps://t.co/xL9UAv1y4x
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 12 stycznia 2022 r
Kolejne rozporządzenie dotyczy przepisów nowego unijnego mechanizmu dostosowywania cen na granicach (CBAM), który obejmie towary takie jak żelazo, stal, cement, aluminium, nawozy, energia elektryczna i wodór.
Importerzy tych towarów muszą zapłacić różnicę między opłatą emisyjną w kraju produkcji a ceną uprawnień do emisji w EU ETS. CBAM będzie stopniowo wprowadzany między 2026 a 2034 rokiem, gdy bezpłatne kredyty węglowe w ETS zostaną wycofane.
Moskwa argumentuje, że Polska dąży do „bardzo konsekwentnej transformacji energetycznej”, która koncentruje się na tworzeniu zachęt, a nie ograniczeń. Wskazała na rządowe dotacje na źródła czystej energii, takie jak programy Mein Strom i Clean Air, które doprowadziły do boomu na mikrosystemy słoneczne i pompy ciepła.
Z opublikowanych w zeszłym miesiącu danych Europejskiej Agencji Środowiska wynika, że w 2022 r. Polska odnotowała największy ogólny spadek emisji w UE. Proporcjonalnie spadek w Polsce był powyżej średniej unijnej, ale nie należał do najwyższych w Unii.
Polska odnotowała w ubiegłym roku największy ogólny spadek emisji w UE
Według New, wyprodukowano prawie 8 milionów ton ekwiwalentu CO2 mniej niż w 2021 roku @Środowisko UE Dane https://t.co/W9TK9NhM6m
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 3 czerwca 2023 r
Główne źródło obrazu: ETIENNE ANSOTTE | KOMISJA EUROPEJSKA
Alicja Ptak jest starszą redaktorką w Notes from Poland i dziennikarką multimedialną. Wcześniej pracowała dla agencji Reuters.
„Zapalony odkrywca. Miłośnik piwa. Miłośnik bekonu. Fanatyk sieci. Przedsiębiorca. Pisarz”.