Polska, Węgry i Słowacja sprzeciwiają się zniesieniu unijnego zakazu importu zbóż na Ukrainę

Decyzja została podjęta po tym, jak Kijów zgodził się na wprowadzenie w ciągu 30 dni takich środków, jak system licencjonowania eksportu, aby „zapobiec gwałtownym wzrostom zbóż” – stwierdziła komisja.

Tymczasem Ukraina podejmie działania mające na celu kontrolę eksportu pszenicy, kukurydzy, nasion rzepaku i słonecznika, aby uniknąć zakłóceń na rynkach swoich sąsiadów z UE – dodała.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski z zadowoleniem przyjął przeprowadzkę z Brukseli jako „przykład prawdziwej jedności i zaufania” między Kijowem a UE.

„Potrzebujemy wsparcia Ukrainy ze strony naszych sąsiadów w czasie wojny. A jeśli ich decyzje będą naruszać prawo UE, Ukraina zareaguje w cywilizowany sposób” – napisał w mediach społecznościowych.

Komisarz UE ds. handlu Valdis Dombrovskis wezwał państwa członkowskie, aby „powstrzymały się od środków jednostronnych i działały w duchu tego porozumienia”.

Jednak pomimo zapewnień Polska, Węgry, a następnie Słowacja natychmiast ogłosiły, że przedłużą zakazy w swoich krajach.

„Nie zgadzamy się z decyzją Komisji Europejskiej i wprowadzamy krajowe środki w interesie polskich rolników i konsumentów” – powiedział państwowej agencji prasowej PAP rzecznik polskiego rządu Piotr Müller.

Sprawa jest szczególnie drażliwa w Polsce, gdzie w przyszłym miesiącu odbędą się wybory.

Obecny prawicowo-populistyczny rząd Prawa i Sprawiedliwości cieszy się dużym poparciem w regionach rolniczych.

Kwestia importu zbóż wywołała spór dyplomatyczny między Polską a Ukrainą, a Kijów grozi podjęciem kroków prawnych.

Polska jest głównym dostawcą pomocy wojskowej i humanitarnej dla Ukrainy i gości około miliona ukraińskich uchodźców.

Węgry ogłosiły, że zamkną granicę dla 24 ukraińskich produktów, w porównaniu z czterema wcześniej.

Zakaz obejmuje zboża, nasiona rzepaku i słonecznika, mąkę, olej spożywczy, miód, niektóre rodzaje mięsa i jaja.

A słowacki rząd zapowiedział, że do końca roku wprowadzi zakaz importu czterech surowców, w tym pszenicy.

Rumunia natomiast wyraziła ubolewanie, że Bruksela nie znalazła europejskiego rozwiązania umożliwiającego rozszerzenie ograniczeń importowych na ukraińskie zboże.

W oświadczeniu rządu stwierdzono, że czeka na informację od Ukrainy „w sprawie skutecznych środków kontroli”, zanim podejmie decyzję w sprawie „właściwych środków chroniących rumuńskich rolników”.

Rosyjska inwazja na Ukrainę zamknęła przedwojenne szlaki żeglugowe na Morzu Czarnym, w wyniku czego UE stała się głównym szlakiem tranzytowym i kierunkiem eksportu ukraińskiego zboża.

W maju UE zgodziła się ograniczyć import do Bułgarii, Węgier, Polski, Rumunii i Słowacji, aby chronić lokalnych rolników, którzy obwiniali import za spadające ceny na rynkach lokalnych.

Środki umożliwiły dalszy transport produktów pomiędzy pięcioma krajami, lecz uniemożliwiły ich sprzedaż na rynku lokalnym.

Między innymi Rumunia zobowiązała się pójść w ślady UE, a Bułgaria zobowiązała się do zniesienia ograniczeń.

Bułgaria wyróżnia się na tle swoich regionalnych sąsiadów tym, że ma wielu producentów oleju słonecznikowego, którzy od czasu wprowadzenia embarga skarżyli się na poważny niedobór nasion i wysokie ceny.

Ograniczenia przez Rosję eksportu zboża z ukraińskiej potęgi rolniczej wzbudziły światowe obawy dotyczące dostaw zboża.

W lipcu Moskwa anulowała porozumienie Narodów Zjednoczonych zezwalające na eksport przez Morze Czarne i od tego czasu nasiliła ataki na ukraińskie obiekty eksportowe.

UE wzmocniła inne szlaki lądowe i wzdłuż rzek, którymi od czasu inwazji wyeksportowano z Ukrainy ponad 44 mln ton zboża.

dzbanek/del/yy