Polska przejmuje polskie aktywa Gazpromu

Polski rząd zapowiedział przejęcie aktywów Gazpromu w kraju, czyli udziałów rosyjskiego koncernu w spółce zarządzającej polskim odcinkiem gazociągu jamalskiego. Polska argumentuje, że posunięcie to zapewni bezpieczeństwo infrastruktury krytycznej kraju w obliczu rosyjskiej agresji na Ukrainę.

W poniedziałek ustanowiono zarząd komisaryczny dla majątku Gazpromu, w tym wszystkich jego udziałów w Systemie Gazociągów Tranzytowych EuRoPol Gaz SA.

EuRoPol Gaz jest właścicielem polskiej części gazociągu Jamał-Europa. Rosyjski Gazprom i polskie PGNiG (tj wchodzi w skład grupy Orlen Wcześniej w tym miesiącu) każdy posiadał po 48% udziałów w spółce, a 4% należy do Gas Trading Grupy Orlen.

Trasa gazociągu Jamał-Europa (źródło: Samuela Baileya/Wikimedia Commonspod CC BY-SA 3.0)

„Powołanie zarządu upadłościowego jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania EuRoPol Gaz, w tym uniknięcia paraliżu decyzyjnego w tej spółce oraz zapewnienia bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej dedykowanej przesyłowi gazu” – powiedział minister rozwoju Waldemar Buda.

„Robimy wszystko, co w naszej mocy, aby przeciwdziałać rosyjskiej agresji i wyeliminować rosyjski kapitał i rosyjskie wpływy” – dodał. „Wywłaszczenie nie jest możliwe w polskiej konstytucji, dlatego zdecydowaliśmy się wprowadzić zarząd komisaryczny”.

„Ta decyzja służy poprawie bezpieczeństwa energetycznego i ekonomicznego Polski, zwłaszcza teraz, gdy mamy do czynienia z rosyjską agresją na Ukrainie i działaniami Putina mającymi na celu destabilizację sytuacji w Europie” – powiedział Buda.

To nie pierwsze tymczasowe zarządzanie rosyjskimi elektrowniami w Polsce od początku wojny. W zeszłym miesiącu Buda zdecydowała się wprowadzić takie same środki dla rosyjskiej firmy Novatek Zielona Energia.

Minister Rozwoju może umieścić spółkę na liście sankcyjnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w zarządzie komisarycznym, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia jej funkcjonowania, utrzymania zatrudnienia lub świadczenia usług na rzecz ludności. Środek ten może mieć również zastosowanie w przypadku ochrony interesów ekonomicznych państwa.

Polska ogłosiła Sankcje wobec Gazpromu i innych rosyjskich firm i osób w kwietniu, aby ograniczyć odpływ miliardów złotych z Polski do Rosji.

W poniedziałek Niemcy zrobiły podobny krok w stosunku do Polski, znacjonalizując byłą niemiecką spółkę zależną Gazpromu, kilka miesięcy po tym, jak została ona przekazana pod kontrolę agencji rządowej, donosi Associated Press.

Od rozpoczęcia wojny w lutym Rosja odcięła dostawy gazu ziemnego do Europy, wywołując kryzys energetyczny, który napędza inflację. Niemcy od końca sierpnia nie otrzymywały gazu z Rosji, za to Polska tak został odwołany w kwietniu.

Od czasu inwazji Rosji na Ukrainę Polska zintensyfikowała wysiłki na rzecz dywersyfikacji źródeł energii, m.in wzrost importu skroplonego gazu ziemnego (LNG).

Podjęła również szereg działań w celu złagodzenia negatywnego wpływu kryzysu energetycznego na swoich obywateli, w tym: opóźnić odejście od węgla, do ograniczenia cen węgla i energii elektryczneji oferta Jednorazowe dotacje dla gospodarstw domowych na zakup opału do ogrzewania.

Główne źródło obrazu: materiały prasowe EuRoPol Gaz

Alicja Ptak jest starszą redaktorką w Notes from Poland i dziennikarką multimedialną. Wcześniej pracowała dla agencji Reuters.