Najważniejsze wiadomości
Polska proponuje 20-procentowe cięcia w programach nauczania na rzecz „cichszej, skuteczniejszej i bardziej świadomej edukacji”.
Ministerstwo Edukacji Narodowej opublikowało projekt nowych programów nauczania dla uczniów, które zmniejszą wymiar zajęć z niemal wszystkich przedmiotów o około 20%.
Ministerstwo ma nadzieję, że ta redukcja, w połączeniu z utrzymaniem tej samej liczby godzin dydaktycznych, „pozwoli nauczycielom i uczniom na spokojniejsze i dokładniejsze przerabianie materiału, co przełoży się na efektywniejsze szkolenie”. Ponadto należy położyć większy nacisk na analizę i badania, a mniejszy na zapamiętywanie
Opozycja zdecydowanie sprzeciwia się cięciom w programie historycznym, które ich zdaniem skutkowałyby pominięciem ważnych wydarzeń, takich jak rzeź wołyńska i chrzest Polski.
‼️12 lutego rozpoczniemy wstępne konsultacje w sprawie zmiany podstawy programowej kształcenia ogólnego. Zachęcamy do dzielenia się z nami swoimi spostrzeżeniami i opiniami.
➡️ Celem zmian podstawy programowej jest ograniczenie obowiązkowego zakresu treści nauczania, które mają być nauczane przy zachowaniu dotychczasowego… pic.twitter.com/1kjBXcBE1v
— Ministerstwo Edukacji Narodowej (@MEN_GOVPL) 12 lutego 2024 r
Rząd zaprosił ekspertów, nauczycieli, rodziców i uczniów do wyrażenia swojej opinii na temat proponowanych zmian w drodze wstępnych konsultacji. Każdy może przesyłać uwagi do ministerstwa pocztą elektroniczną Ankieta online do 19 lutego.
Jeżeli zmiany zostaną przyjęte, nowe programy nauczania będą obowiązywać uczniów czwartej klasy szkoły podstawowej od nowego roku szkolnego rozpoczynającego się 1 września. Ministerstwo podkreśliło jednak, że zmiany nie spowodują konieczności wymiany podręczników.
Kluczowe zmiany w poszczególnych przedmiotach obejmują ograniczenie wymaganego materiału, przeniesienie nacisku z zapamiętywania informacji na analizę oraz większy nacisk na umiejętności badawcze.
W międzynarodowym teście umiejętności czytania ze zrozumieniem przez uczniów Polska, obok Finlandii, zajęła pierwsze miejsce wśród krajów UE.
Charakteryzuje się również jedną z największych nierówności między płciami – dziewczęta radzą sobie znacznie lepiej niż chłopcy https://t.co/JHUh94BA0t
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 16 maja 2023 r
Najbardziej kontrowersyjne były zmiany w programie nauczania historii, polegające na usunięciu szczegółowych wykazów wydarzeń lub osób. Autorzy zmian, eksperci powołani przez ministerstwo, uznali, że informacje te powinny znaleźć się w szczegółowym programie nauczania dla każdej klasy, a nie w programie nauczania.
Jednak politycy narodowo-konserwatywnej Partii Prawa i Sprawiedliwości (PiS), największej partii opozycyjnej, skrytykowali usunięcie wzmianek o ważnych wydarzeniach, takich jak masakra wołyńska, podczas której ukraińscy nacjonaliści zamordowali dziesiątki tysięcy etnicznych Polaków podczas II wojny światowej.
„[These changes] „Działania te mają skutkować odcięciem Polaków od tradycji i kultury, tj.
„Na [education minister Barbara] „W szkole Nowackiej polskie dzieci i młodzież nie będą się uczyć o chrzcie Polski, o żołnierzach wyklętych, o rzezi wołyńskiej i o Janie Pawle II” – napisała Maria Kurowska, poseł z Suwerennej Polski, partia polityczna sojusznicza PiS .
W Szkole Nowackiej 🇵🇱 dzieci i młodzież nie dowiadują się niczego o chrzcie Polski, żołnierzach wyklętych, rzezi wołyńskiej i JP2. Norwida i Mickiewicza nie przeczytacie…
Zamiast tego dowiadują się o antykoncepcji, pigułce aborcyjnej, 59 wymyślonych płciach LGBT i zmianie płci.
Rodzice, działajcie! pic.twitter.com/FlQWG79XBL— Maria Kurowska (@MariaKurowskaPL) 14 lutego 2024 r
Nowacka odniosła się do zarzutów, wskazując, że „istotą konsultacji wstępnych jest to, że eksperci coś proponują i każdy może ocenić sugestie i wyrazić swoją opinię na temat treści”.
„Zachęcam do tego” – dodała w mediach społecznościowych. „Z mojej strony nie podpiszę żadnego dokumentu, który nie będzie wymieniał rzezi na Wołyniu pod jej prawdziwą nazwą – ludobójstwo”.
Inne proponowane zmiany obejmują cięcia w obowiązkowych lekturach na lekcjach języka polskiego w szkołach podstawowych i średnich, które skupiają się przede wszystkim na historii literatury.
Niektóre artykuły szkolne, np. Panie Tadeuszu autorstwa polskiego wieszcza narodowego Adama Mickiewicza są obecnie potrzebne jedynie częściowo, podczas gdy inne księgi zostały całkowicie usunięte, jak na przykład dzieła zmarłego polskiego papieża Jana Pawła II.
Jednak sztuka Biżuteria którą napisał zanim został papieżem, znalazł się na liście lektur uzupełniających. Na liście znalazły się teraz także dzieła literatury bardziej współczesnej, jak na przykład powieści polskiej noblistki Olgi Tokarczuk.
Olga Tokarczuk spotkała się w swoim kraju z ostrą reakcją konserwatywnych krytyków, którzy uważają, że w wywiadzie porównała polski rząd do rządu Białorusi.
Inni jednak stanęli w obronie laureatki Nagrody Nobla, twierdząc, że jej słowa zostały błędnie zinterpretowane https://t.co/4YdJumtUs0
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 4 czerwca 2021 r
Ministerstwo zaproponowało także obniżenie wymaganej znajomości języka obcego o co najmniej pół stopnia – co w przypadku pierwszego języka obcego, najczęściej angielskiego, obniżyłoby minimalny wymagany poziom na koniec szkoły średniej z B1+ do B1 w skali opracowany przez Radę Europy.
Ministerstwo podkreśliło jednak, że „ogólnym celem jest edukacja”. [is] skutecznie porozumiewać się we współczesnym języku obcym, zarówno w mowie, jak i w piśmie.”
W przypadku matematyki usunięto wymagania dotyczące wiedzy o „charakterze encyklopedycznym”, natomiast wymagania dotyczące rozumowania, w tym przedstawienia dowodu, pozostawiono bez istotnych zmian.
Polska przeżywa rozkwit edukacji prywatnej, napędzany pandemią, wstrząsami w reformie edukacji, obawami przed upolitycznieniem szkół publicznych i niedoborami nauczycieli.
W Warszawie liczba uczniów w szkołach prywatnych wzrosła od 2016 roku o 37%. https://t.co/fOXUxzJRVD
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 6 czerwca 2022 r
W przypadku nauk przyrodniczych, takich jak biologia, geografia i chemia, usunięto wymagania dotyczące znajomości kilku szczegółowych pojęć, kładąc większy nacisk na umiejętność korzystania z cyfrowych narzędzi i zasobów dostępnych w Internecie, a także rozumienia powiązań i relacje między pojęciami.
W zeszłym miesiącu Nowacka ogłosiła także zniesienie obowiązkowych, ocenianych prac domowych w polskich szkołach podstawowych, aby zmniejszyć obciążenie uczniów pracą.
Zarówno cięcia programowe, jak i usunięcie zadań domowych dla najmłodszych uczniów wpisują się w obietnice wyborcze ministrów Koalicji Obywatelskiej (KO).
Więcej informacji na temat zobowiązania rządu do rezygnacji z zadań domowych dla uczniów szkół podstawowych można znaleźć w naszym raporcie z poprzedniego miesiąca https://t.co/iYs2grsSvl
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 11 lutego 2024 r
Notatki z Polski są prowadzone przez niewielki zespół redakcyjny i wydawane przez niezależną fundację non-profit utrzymywaną z datków naszych czytelników. Bez Waszego wsparcia nie możemy robić tego, co robimy.
Główne źródło obrazu: Projekt giełdowy RDNE / Pexels
Alicja Ptak jest starszą redaktorką w Notes from Poland i dziennikarką multimedialną. Wcześniej pracowała dla Reutersa.
„Zapalony odkrywca. Miłośnik piwa. Miłośnik bekonu. Fanatyk sieci. Przedsiębiorca. Pisarz”.