Podzielony Cypr obchodzi 50. rocznicę inwazji tureckiej – DW – 21 lipca 2024

Uznany na arenie międzynarodowej Cypr W sobotę minęła 50. rocznica tureckiej inwazji na wyspę, odsłonięto pomniki ofiar i potwierdzono nadzieje na zjednoczenie.

Grecy cypryjscy opłakiwali ofiary inwazji z 1974 r., która podzieliła kraj według granic etnicznych. Inwazja nastąpiła po zamachu stanu wspieranym przez juntę rządzącą wówczas Atenami i zjednoczeniu z Atenami Grecja.

Inwazja, którą Turcy cypryjscy postrzegali jako wybawienie od zdominowanego przez Greków Cypru, doprowadziła do zajęcia przez Turcję jednej trzeciej wyspy śródziemnomorskiej i wysiedlenia około 40 procent populacji.

Cypr uzyskał niepodległość od panowania brytyjskiego w 1960 roku na mocy traktatu przewidującego zjednoczenie z Grecją IndykPonadto zakazano podziału Cypru, a Londyn, Ateny i Ankara stały się gwarantami niepodległości Cypru.

Jak Turcja uczciła rocznicę?

Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan wygłosił w sobotę przemówienie w północnej tureckiej części Nikozji przed paradą wojskową. W swoim przemówieniu Erdogan odrzucił możliwość zjednoczenia, o którą wciąż zabiegają Grecy cypryjscy.

„Uważamy, że na Cyprze rozwiązanie federalne nie jest możliwe. Nikt nic dobrego nie powie o tym. Kontynuujmy negocjacje tam, gdzie przerwaliśmy wiele lat temu w Szwajcarii” – powiedział Erdogan, wzbudzając nadzieje ONZ Wznowienie rozmów stoi w miejscu od 2017 r.

Flagi tureckie powiewały obok flag Turecka Republika Cypru Północnego, które uznaje dopiero Ankara cztery dekady po swoim istnieniu.

„Cypryjska operacja pokojowa uchroniła Turków cypryjskich przed okrucieństwem i przyniosła im wolność” – powiedział Erdogan wiwatującym tłumom zgromadzonym w północnej Nikozji.

Grecy cypryjscy organizują smutne uroczystości

W międzyczasie na okupowanym przez Grecję i uznanym przez społeczność międzynarodową Cyprze odprawiono nabożeństwa ku pamięci ponad 3000 osób zabitych podczas inwazji.

Prezydent Cypru Nikos Christodoulides Odsłonęli popiersia oficerów poległych w walkach i złożyli wieniec pod pomnikiem wojennym, gdzie padły uroczyste strzały.

„Cokolwiek pan Erdogan i jego przedstawiciele robią lub mówią na terytoriach okupowanych, nawet 50 lat później Turcja w dalszym ciągu jest odpowiedzialna za łamanie praw człowieka całego narodu cypryjskiego i naruszenie prawa międzynarodowego” – powiedział dziennikarzom Christodoulides.

W wydarzeniu wziął także udział premier Grecji Kyriakos Mitsotakis, a obok cypryjskich flag powiewały greckie flagi.

„Mamy jeden cel: Republikę Cypryjską z jedną suwerennością, jedną osobowością międzynarodową, jedną narodowością, w dwustrefowej, dwuwspólnotowej federacji, w jednym państwie, którego wszyscy obywatele są Cypryjczykami i Europejczykami, bez obcej armii okupacyjnej, bez przestarzałe Gwarancje” – powiedział Mitsotakis.

Cypr jest członkiem Unii Europejskiej od 2004 roku.

rmt/sms (AFP, AP, Reuters)