Naukowcy odkryli nowe źródło kosmicznego pyłu

Odkrycie dokonane przez międzynarodowy zespół opisano w Astronomia przyrodnicza.

Astronomowie systematycznie monitorowali supernową SN 2018evt przez prawie trzy lata. Zauważyli, że gdy jasność obiektu gwałtownie spadała w zakresie widzialnym, stopniowo stawała się jaśniejsza w świetle podczerwonym. Według naukowców oznacza to, że po minięciu szoku powstałego podczas wybuchu supernowej gaz, który zgromadził się tam przed eksplozją, szybko się ochłodził i zaczął tworzyć się pył. Podkreślają, że po raz pierwszy zaobserwowano szybkie tworzenie się pyłu w gazie wokół supernowej typu Ia.

Do monitorowania SN 2018evt wykorzystano kilkanaście teleskopów rozmieszczonych na całym świecie i w kosmosie. Jednym z głównych instrumentów dostarczających dane spektroskopowe był 3,54-metrowy teleskop NTT znajdujący się w Europejskim Obserwatorium Południowym (ESO) na wzgórzu La Silla w Chile. Dane zebrano w ramach projektu ePESTO+, w który dr Gromadzki jest zaangażowany od kilku lat.

Według uczelni pył w kosmosie ma ogromne znaczenie dla ewolucji Wszechświata i życia w nim. Jak dotąd astronomowie zidentyfikowali dwa główne mechanizmy ich powstawania: w atmosferach chłodnych gwiazd oraz podczas supernowych typu II, które powstają w wyniku zapadania się bardzo masywnych gwiazd.

Supernowe typu II powstają w galaktykach podobnych do Drogi Mlecznej. Pojawiają się jako gwiazdy w ramionach galaktyk spiralnych złożonych z pyłu i gazu, a w ciągu kilku milionów lat eksplodują jako supernowe typu II.

Wyniki międzynarodowych badań z udziałem polskiego naukowca sugerują, że za powstawanie pyłu w tych galaktykach mogą w dużej mierze odpowiadać eksplozje supernowych typu Ia. Są one związane z eksplozją białego karła w układzie podwójnym. Białe karły powstają w wyniku odrzucenia otoczki wodorowej przez gwiazdy o małej masie. (PAPKA)

PAP – Nauka w Polsce

kol/ bar/ kap/

tr. RL