Największy projekt geonaukowy EPSOS-PL. Badania prowadzone są w Polsce

EPOS (European Plate Observing System) to największy międzynarodowy projekt z zakresu geologicznej infrastruktury badawczej, w tym sieci sejsmicznych i geodezyjnych, a także satelitarnych i grawitacyjnych.

Zobacz: Naukowcy: Słońce i promienie kosmiczne mają silny wpływ na klimat

Polska część projektu, którego Polska Grupa Górnicza jest jedynym partnerem przemysłowym, odwiedza Główny Instytut Górnictwa w Katowicach, Instytut Geofizyki PAN w Warszawie oraz Akademickie Centrum Obliczeniowe Cyfronet AGH . i Techniki w Krakowie, Instytut Nauk o Ziemi PAN, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Centrum Badań Kosmicznych PAN, Instytut Geodezji i Kartografii, Instytut Inżynierii Środowiska PAN oraz Wojskowa Akademia Techniczna.

projekt międzynarodowy

W wymiarze międzynarodowym EPOS realizują naukowcy z wielu krajów. Polska jest zaangażowana od 2010 roku. Polska infrastruktura stworzona w ramach projektu jest ściśle powiązana z działaniami w innych krajach.

Zobacz: Naukowcy odkryli białko odpowiedzialne za wspomnienia. „Klucz do zrozumienia pamięci”

Do 2040 roku EPOS ma zintegrować rozproszoną infrastrukturę badawczą nauk o Ziemi z Europejską Przestrzenią Badawczą. Celem jest rozpowszechnianie i doskonalenie wyników badań prowadzonych w Europie w tej dziedzinie.

Projekt EPOS-PL jest ściśle powiązany z największym projektem geonaukowym w Europie. Integruje dane, laboratoria, oprogramowanie, komputery i wysokowydajne systemy obliczeniowe, dzięki czemu jako naukowcy możemy badać procesy zachodzące na Ziemi w sposób interdyscyplinarny. Jest to bardzo złożony organizm, ponieważ składa się z tysięcy elementów rozsianych po Europie i poza nią. Sukces EPOS zależy od jakości krajowej infrastruktury badawczej – tłumaczy dyrektor Instytutu Geofizyki PAN prof. V. Beata aurlica sikora.

Monitorowanie i prognozowanie wstrząsów

Dla największego krajowego producenta węgla część projektu dotyczy tzw. trzęsień ziemi indukowanych – antropogenicznych.

Obejmuje to o Monitorowanie i prognozowanie wstrząsów górniczych i ich niebezpiecznych skutków – erupcji skalnych. W ramach projektu we współpracy z polską spółką górniczą powstaje kompleksowa infrastruktura do zintegrowanego monitoringu procesów geodynamicznych na terenach górniczych i pogórniczych Górnośląskiego Zagłębia Węglowego.

Koordynatorem tego zadania jest Główny Instytut Górnictwa w Katowicach, gdzie utworzono lokalne centrum danych Górnego Systemu Monitoringu Geofizycznego Śląska.

Wielokąty pomiarowe

Infrastruktura górnicza służąca do monitoringu zlokalizowana jest na specjalistycznych poligonach badawczych, przeznaczonych do ciągłego monitoringu i regularnych pomiarów. Umożliwia to kompleksowy monitoring w celu udokumentowania powiązania geodynamiki badanego obszaru z podziemnym wydobyciem węgla.

Wyniki pomogą naukowcom i praktykom w górnictwie lepiej zrozumieć zjawiska, takie jak wywołane trzęsienia ziemi, zmiany poziomu wód powierzchniowych i deformacje terenu.

Do pomiarów ciągłych wykorzystywane są: infrastruktura Górnośląskiej Regionalnej Sieci Sejsmicznej, powierzchniowe stacje sejsmograficzne, sejsmografy rotacyjne i wielokrotne, lokalne podziemne sieci monitoringu sejsmicznego SOS, system pomiaru naprężeń SOS, stacje pomiaru przemieszczeń powierzchniowych GNSS, np. Plus To pomiary grawitacyjne za pomocą telefonu G-Gravimeters, monitorowanie rozwoju pęknięć w budynkach, zdjęcia satelitarne deformacji powierzchni Ziemi z wykorzystaniem technologii inSAR oraz obrazowanie 3D z drona.

ludzkie zagrożenia

Przetworzone dane z monitoringu przekazywane są na specjalną platformę, która ilustruje cały proces monitorowania zagrożeń dla ludzi związanych z podziemnym wydobyciem węgla w Zagłębiu Górnośląskim.

Ogromne ilości odczytów przesyłane są z kopalń do lokalnego hubu GIG w Katowicach, gdzie na macierzach dyskowych o pojemności 210 TB zgromadzono już około 25 TB danych inwigilacyjnych z poligonów górniczych. W ten sposób w rejonie górnośląskiego zagłębia węglowego powstaje wirtualne laboratorium działań człowieka.

Po korekcie i przetworzeniu dane są przesyłane z lokalnego ośrodka GIG do Centrum Sejsmiki Indukowanej Instytutu Geofizyki PAN, a następnie na międzynarodową platformę IS EPOS.

RSR / PAP

Kontynuuj czytanie