Najważniejsze wiadomości
Jak zapisywać numer NIP? Czy wciąż stosuje się zapis z myślnikami?
Numer Identyfikacji Podatkowej to jedno z najważniejszych oznaczeń, z jakimi spotykamy się w świecie biznesu w Polsce. To właśnie przedsiębiorcy, którzy są zdecydowaną większością użytkowników tego rejestru, generują większość dochodów dla budżetu państwa. Co warto wiedzieć o bazie NIP?
Numer Identyfikacji Podatkowej — trochę historii, podstawowe informacje
Zanim NIP stał się głównym indeksem w świecie firm, przez wiele lat towarzyszył wszystkim aktywnym na rynku pracy obywatelom Polski. Numer Identyfikacji Podatkowej powstał na mocy Ustawy o Ewidencji i Identyfikacji Podatników.
Odpowiedni akt prawny przegłosowano 13 października 1995 roku. Ze względu na daleko idące zmiany, jakimi skutkowało wprowadzenie nowej bazy danych, bazę NIP oficjalnie uruchomiono w styczniu 1996 roku, by nie wprowadzać chaosu w ciągle trwającym roku fiskalnym.
W swoich założeniach z bazy NIP mieli korzystać wszyscy: osoby zatrudnione na etacie, fundacje, a także działalności gospodarcze. Pokazuje to dość jednoznacznie, że ustawodawca wiązał z tym zbiorem danych bardzo ambitne plany, które jednak po kilku latach musiały zostać zrewidowane.
Głównym problemem, jaki przeoczono w toku prac, były mankamenty związane z zapisem identyfikatora. Ustawodawca wyszedł z założenia, że 9-cyfrowy indeks będzie zapisywany w różnej formie przez osoby cywilne oraz przez działalności gospodarcze.
Doprowadziło to do sytuacji, kiedy w czasach, kiedy wszystkie wnioski trzeba było składać na tradycyjnych drukach papierowych, obywatele musieli dodatkowo zmagać się z dwoma różnymi formami zapisu: firmy posługiwały się formatem 000-00-00-000, a osoby zatrudnione na etacie zapisywały NIP jako 000-000-00-00.
Było to przyczyną wielu problemów, a sytuacje, kiedy trzeba było ponownie stawiać się do urzędu i składać korekty na przykład do złożonych zeznań czy oświadczeń, gdzie występował Numer Identyfikacji Podatkowej, nie należały do rzadkości.
Można jedynie spekulować, że to właśnie problemy z zapisem numeru NIP były motorem napędowym zmian, na mocy których szeroką popularność zyskała sobie zamknięta baza PESEL. Dziś osoby, które są zatrudnione na umowę o pracę, nie muszą posiadać już numeru NIP. W pełni wystarcza im ten drugi indeks.
Jak zapisuje się Numer Identyfikacji Podatkowej?
Gdybyśmy przejrzeli stare pieczątki różnych działalności gospodarczych, to bez wątpienia znaleźlibyśmy tam NIP zapisywany w formacie 000-00-00-00. Jeszcze kilka lat temu taka forma zapisu była wymagana przez prawodawstwo obowiązujące w naszym kraju.
Dużą rolę w zmianie tego stanu rzeczy odegrała ustawa o zmianie ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników z 29 lipca 2011 roku. To właśnie w tym akcie prawnym wykazano, że forma zapisu przestała już mieć znaczenie. Jak to rozumieć w praktyce?
Z formalnego punktu widzenia nic nie stoi na przeszkodzie, by zapisać firmowy NIP w formacie: 0000000000. Z drugiej strony ustawodawca zostawił też furtkę do stosowania zapisu z myślnikami, które pełnią funkcję tak zwanych ozdobników. Można więc zapisać Numer Identyfikacji Podatkowej w formie: 000-00-00-000 lub 00-00-00-000.
Wielu przedsiębiorców występowało o indywidualne interpretacje. Co ciekawe, już w 2008 roku, czyli na kilka lat przed nowelizacją ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników, wojewódzkie organy skarbowe wydawały indywidualne interpretacje, które potwierdzały, że przedsiębiorca ma dowolność w zakresie formatu zapisu NIP-u. Taką decyzję wydał na przykład dyrektor Śląskiej Regionalnej Izby Skarbowej.
Oznacza to, że jeśli wejdziemy na stronę ALEO.com (https://aleo.com/pl/funkcje/baza-firm/wyszukiwarka-nip), gdzie można zapoznać się ze szczegółowymi informacjami o wybranych działalnościach gospodarczych, to nie musimy wpisywać numeru NIP z myślnikami. Tak samo, jak w wyszukiwarce serwisu, tak i w realnym świecie, nie mają one żadnego znaczenia.
Jak wyrobić Numer Identyfikacji Podatkowej?
Jeśli jesteśmy na etapie zakładania działalności gospodarczej i chcemy w tym celu skorzystać z formularza CEIDG-1, to nie musimy zaprzątać sobie tym głowy. NIP zostanie nam przyznany automatycznie i w przeciągu kilku dni od ukończenia procesu rejestracji firmy przez internet zostanie aktywowany, o czym dowiemy się z wysłanej na nasze konto (podane podczas rejestracji) e-mail lub z wiadomości SMS.
Nic nie stoi też na przeszkodzie, by wyrobić NIP w tradycyjny sposób. Z tej metody mogą skorzystać na przykład stowarzyszenia rejestrowe, amatorskie kluby sportowe lub inne organizacje pożytku publicznego. W tym celu trzeba skorzystać z formularza NIP-3, który można pobrać m.in. w urzędzie skarbowym czy urzędzie gminy.
