Europejski organ straży praw człowieka wzywa Polskę do zmiany definicji gwałtu

Gabriela Baczyńska

BRUKSELA (Reuters) – Polska musi zmienić swoją prawną definicję gwałtu, aby lepiej chronić kobiety, powiedział w czwartek czołowy europejski strażnik praw człowieka w najnowszym wyzwaniu dla rządzących nacjonalistów w kraju, dotyczącym praw człowieka i wartości demokratycznych.

Mimo masowych protestów rząd socjalkonserwatywnej partii Prawo i Sprawiedliwość (PiS) w państwie członkowskim UE już zaostrzył restrykcyjne przepisy antyaborcyjne i wprowadził de facto zakaz aborcji.

Rada Europy stwierdziła, że ​​Warszawa powinna zintensyfikować wysiłki na rzecz zwalczania przemocy seksualnej, w tym zmienić definicję gwałtu, aby „przejść z definicji opartej na przemocy na taką, która obejmuje wszystkie akty seksualne bez zgody”.

„Bez definicji gwałtu opartej na zgodzie w prawie karnym, prokuratorzy niezmiennie zrezygnują z aktu oskarżenia, jeśli akt seksualny jest bezsporny, ale zgoda nie” – czytamy w oświadczeniu.

Polska powinna również poprawić opiekę i usługi w nagłych wypadkach dla ofiar przemocy seksualnej, lepiej szkolić policję i personel medyczny jako osoby udzielające pierwszej pomocy w przypadkach gwałtu oraz zintensyfikować dialog między państwem a obrońcami praw kobiet.

Oświadczenie jest częścią przeglądu sposobu, w jaki kraje wdrażają Konwencję Stambulską z 2014 r. o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet. Spośród 17 przeanalizowanych do tej pory krajów tylko trzy – Belgia, Malta i Szwecja – karzą przemoc seksualną wyłącznie na podstawie braku zgody.

Sześć z 27 krajów UE nie ratyfikowało konwencji – Węgry, Bułgaria, Słowacja, Czechy, Łotwa i Litwa.

Prawa kobiet to jeden z kilku obszarów, w których Warszawa kłóci się z UE, gdzie władza wykonawcza Komisji Europejskiej ma prawo odmówić finansowania krajom, które podważają demokratyczne prawa i wartości.

Komisja zakwestionowała również Polskę w sprawie praw lesbijek, gejów, osób biseksualnych lub transpłciowych i dała Warszawie czas do środy na odpowiedź na krytykę niektórych polskich społeczności, które ogłosiły się „wolnymi od LGBT”.

Historia toczy się dalej

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej odrzuciło obawy Komisji, że takie oznaczenie byłoby równoznaczne z dyskryminacją, i stwierdziło w środowym oświadczeniu, że nie ogranicza prawnie każdego prawa do życia lub pracy w tym miejscu.

Warszawa zapowiedziała, że ​​zamknie luki prawne w przypadku, gdy samozwańcze strefy „wolne od LGBT” stracą unijne fundusze.

Ministerstwo poinformowało również, że w przypadku projektów finansowanych przez UE obowiązują procedury antydyskryminacyjne i że są one realizowane zgodnie z prawem UE.

Rzecznik komisji powiedział, że odpowiedź Polski jest analizowana. Jeśli rozumowanie jest błędne, może zwrócić się do Polski o zadośćuczynienie lub pozwać Warszawę do najwyższego sądu UE.

(Sprawozdanie Gabrieli Baczyńskiej)