Dwadzieścia lat po udanym przystąpieniu Polski do UE zmieniły się jej stosunki z Europą

TMinęły dwie dekady od wielkiego rozszerzenia Unii Europejskiej (UE) 1 maja 2004 r., które obejmowało przystąpienie dziesięciu krajów, z których osiem było państwami Europy Środkowej. Z perspektywy Polski, której rok wcześniej w referendum za akcesją opowiedziało się 77,5% obywateli, trudno wyobrazić sobie te lata inaczej niż wielkim sukcesem. Kraj w pełni wykorzystał możliwości projektu europejskiego, który dla Polaków od początku był wielkim – i sprawiedliwym – powrotem do rodziny zachodniej po „zdradzie Jałty”, konferencji z 1945 roku, która podzieliła Europę na dwie części i ograbiła uważaną Suwerenność Polski.

Rezultat jest spektakularny. Od 2004 r. PKB Polski na mieszkańca wzrósł z 49% do 82% średniej UE. Jego PKB wzrósł o 170% w wartościach bezwzględnych, płaca minimalna została pomnożona pięciokrotnie do równowartości 950 euro, a średnia płaca została pomnożona trzykrotnie do 1450 euro. Po odjęciu składki do budżetu europejskiego kraj otrzymuje w ramach polityki spójności i wspólnej polityki rolnej wartość netto 170 miliardów euro. Polska przyciągnęła także prawie 45% z 590 miliardów euro inwestycji zagranicznych, które napłynęły do ​​ośmiu krajów regionu.

Ekspansja była korzystna w obu kierunkach. Kraje Europy Zachodniej w pełni wykorzystały zalety rozszerzonego wspólnego rynku i możliwości jego sprzedaży. Niemiecki eksport do krajów wyszehradzkich (Polski, Węgier, Czech i Słowacji) przewyższa obecnie eksport do Chin.

„Skok cywilizacyjny”

Wydaje się, że Polska znajduje się obecnie u schyłku „20 chwalebnych lat”, okresu rozwoju porównywalnego z tym, jakiego doświadczyła Francja w ciągu 30 lat po drugiej wojnie światowej. Jest szóstą co do wielkości gospodarką w Unii Europejskiej, choć nie należy do strefy euro. Z okazji tej 20^Cz Polski Instytut Ekonomiczny z okazji rocznicy wyobraził sobie scenariusz rozwoju, w którym Europa Środkowa nie przystąpi do UE. Według tego raportu, dzięki członkostwu PKB kraju jest o 40% wyższy. Z ośmiu analizowanych krajów tylko Litwa uzyskała lepsze wyniki – 60%.

Jednak pomimo tego niezaprzeczalnego sukcesu, określanego w Polsce jako „skok cywilizacyjny”, w Warszawie nie ma nastroju świętowania. Euforia i łzy radości całego pokolenia, którego obrazy pozostawiły niezatarte wrażenie o północy 1 maja 2004 roku, są niczym więcej niż wspomnieniem. Po wyborach parlamentarnych 15 października 2023 r., które naznaczyły powrót do władzy byłego przewodniczącego Rady Europejskiej Donalda Tuska, w kraju rozpoczyna się nowa „rewolucja demokratyczna”, czyli ośmioletnie rządy nacjonalistyczno-polityczny Koniec reżimu kończy się z autorytarną prawicą, reprezentowaną przez partię „Prawo i Sprawiedliwość” (PiS). Niemniej jednak okres ten pozostawił głębokie blizny w społeczeństwie polskim.

Pozostało Ci jeszcze 50% tego artykułu do przeczytania. Reszta dostępna jest wyłącznie dla abonentów.