Gospodarka
Budowanie zrównoważonych i odpornych społeczności dla wszystkich
Miasta odgrywają kluczową rolę w walce ze zmianami klimatycznymi z co najmniej trzech kluczowych perspektyw. Po pierwsze, miasta są motorami wzrostu społeczno-gospodarczego. Jako dom dla ponad połowy obecnej populacji świata, promują edukację, integrację społeczną i innowacje. Po drugie, miasta są bardzo podatne na skutki zmiany klimatu, ponieważ skupiają dużą część światowej populacji i infrastrukturę na małym obszarze. Wreszcie miasta są główną przyczyną emisji gazów cieplarnianych i CO2, a zatem przyczyniają się do zmiany klimatu.
W tym kontekście, Globalny nacisk przesuwa się na przekształcanie ośrodków miejskich w odporne i zrównoważone społeczności dla wszystkich. Gwarantuje to dalszy rozwój miast, nie dając jednak przyszłym pokoleniom możliwości życia i rozwoju.
Zrównoważone miasta są odporne i zdolne do dostosowywania się, łagodzenia i promowania zmian społecznych, gospodarczych i środowiskowych
Aby sprostać wyzwaniom zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich, wymagane są zdolności miast do planowania i wdrażania projektów rozwojowych, a także korzystne warunki regulacyjne i finansowe. Z tego powodu coraz więcej krajów inwestuje obecnie w budowanie potencjału, aby zapewnić zarządcom miast i praktykom wiedzę i narzędzia umożliwiające podejmowanie bardziej świadomych decyzji. Udanym przykładem tego, jak takie inicjatywy budowania potencjału promują lepsze rozwiązania miejskie, jest: Inicjatywa partnerstwa miast (CPI), został zainicjowany przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej RP (MDFRP) i realizowany we współpracy z Bankiem Światowym.
Miasta w Polsce stoją przed wieloma przeszkodami, a wiele z nich zaostrza zmiana klimatu
Z niezwykłą oszczędnością wzrost W ciągu ostatnich trzech dekad Polska stała się gospodarką o wysokich dochodach. Nadal, Polskie miasta stoją przed szeregiem wyzwań, w tym starzeniem się społeczeństwa, zanieczyszczeniem powietrza, rosnącymi nierównościami dochodów, migracją zewnętrzną i konsekwencjami zmian klimatycznych.
Polski rząd podjął działania. Zgodne z Krajowa Polityka Miejska 2030, Uruchomiła projekt CPI, który zrzeszał 30 ośrodków miejskich o różnej lokalizacji, wielkości, demografii i wiedzy specjalistycznej w celu bardziej szczegółowego zbadania trzech obszarów tematycznych: zielonej infrastruktury miejskiej, cyfrowych rozwiązań miejskich i partnerstw publiczno-prywatnych (PPP). Inicjatywa wzmocniła zdolność gmin do definiowania wyzwań dla zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich i opracowywania konkretnych rozwiązań, aby im sprostać. Ponadto pogłębiło wiedzę ministerstw na temat systemowych wyzwań stojących przed miastami w trzech obszarach tematycznych. Na koniec utworzono sieć praktyków zajmujących się problematyką miejską, która ma działać po zakończeniu projektu. Ten ostatni miękki element umożliwił intensywną wymianę informacji pomiędzy uczestnikami i proces współprojektowania wszystkich rezultatów projektu.
Inicjatywy na rzecz budowania potencjału promują lepsze rozwiązania miejskie. Inicjatywa Partnerstwa Miast została zapoczątkowana przez MDFRP i wdrożona we współpracy z Bankiem Światowym.
W każdym obszarze tematycznym uczestniczące miasta stworzyły Miejskie Plany Działań (MAP), w wyniku których powstają skalowalne rozwiązania, które po przetestowaniu i sprawdzeniu mogą być dalej wykorzystywane przez większą grupę miast w Polsce i poza nią
Plany MAP mają zróżnicowany zakres i odzwierciedlają ambicje i możliwości miast Obejmują one działania na małą skalę, takie jak ekologiczna akupunktura miejska, po programy na dużą skalę, takie jak rewitalizacja centrów miast. W efekcie CPI wypracowało szereg rozwiązań, które mogłyby zostać zastosowane w innych ośrodkach miejskich.
Przykładem sieci cyfrowej jest miasto Świdnica licząca 55 000 mieszkańców. Miasto stoi przed wyzwaniami związanymi z rozproszeniem danych i brakiem przepływu informacji. Świdnica wychodzi naprzeciw temu problemowi, tworząc Architekturę Informacji Miejskiej – układ nerwowy każdego ośrodka miejskiego, który inwentaryzuje zasoby cyfrowe i umożliwia ich wzajemne połączenie oraz przyszłościowy rozwój.
Kolejne miasto, Dąbrowa Górnicza (118 tys. mieszkańców), planuje rewitalizację swojego poprzemysłowego centrum, m.in. poprzez przyjęcie udoskonalonej podczas CPI koncepcji partnerstwa publiczno-prywatnego.
Na drodze do zrównoważonego rozwoju miasto Ruda Śląska, dawne miasto górnicze liczące 133 tys. mieszkańców, planuje zielony korytarz przez dawny ośrodek górniczy, łączący dwa koryta rzek. Projekt CPI pomógł zespołowi miejskiemu w dalszym wdrażaniu zielonych aspektów tego rewolucyjnego projektu.
Zgodnie z podejściem wielorządowym z inicjatywy skorzystały także ministerstwa. Dlatego zespół Banku Światowego przygotował trzy plany ulepszeń (IP) dla polskiego rządu, po jednym dla każdego obszaru priorytetowego, które identyfikują wąskie gardła uniemożliwiające miastom wdrażanie rozwiązań i dostarczają konkretnych rekomendacji dotyczących ich przezwyciężenia. IP pomogą administracji centralnej w jeszcze dokładniejszym dostosowaniu wdrażanych i planowanych instrumentów i ram prawnych rozwoju obszarów miejskich do potrzeb gmin.
CPI okazała się skuteczną platformą promującą dzielenie się wiedzą i budowanie potencjału
Połączenie spotkań bezpośrednich, spotkań wirtualnych i konsultacji CPI sprzyja intensywnemu dzieleniu się wiedzą. Stworzyło to platformę ciągłego doskonalenia potencjału uczestników oraz środowisko sprzyjające szybkiemu projektowaniu i testowaniu rozwiązań miejskich.
CPI przyniósł korzyści uczestniczącym w nim miastom i ministerstwom, zarówno na poziomie indywidualnych rozwiązań miejskich, jak i na poziomie ewentualnych zmian i ulepszeń systemowych. Inicjatywa wygenerowała cenny transfer wiedzy, a jej wyniki mogą stać się użytecznymi wzorami dla innych samorządów lokalnych w Polsce i za granicą. Budowanie społeczności praktyków miejskich poprzez tę inicjatywę otworzyło wiele możliwości dalszej współpracy i dzielenia się wiedzą.
W dzisiejszym wysoce zurbanizowanym świecie miasta muszą stale wprowadzać innowacje, aby znaleźć konkretne rozwiązania na rzecz zrównoważonego, odpornego i ekologicznego rozwoju obszarów miejskich, pomieścić rosnącą populację oraz zapewnić wszystkim wygodne życie i równe szanse gospodarcze. Inicjatywy takie jak CPI w Polsce są doskonałym przykładem tego, jak budowanie partnerstw osób o podobnych poglądach promuje innowacje i wymianę wiedzy oraz wzmacnia zdolność miast do sprostania wyzwaniom zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich.
„Piwny maniak. Odkrywca. Nieuleczalny rozwiązywacz problemów. Podróżujący ninja. Pionier zombie. Amatorski twórca. Oddany orędownik mediów społecznościowych.”
