Trendy na rynku handlu detalicznego w Polsce | Raporty | SKUPIĆ SIĘ NA BIZNESIE

Firma doradcza Cresa przygotowała swój najnowszy raport „Retail Occupier Economics” na temat sytuacji na polskim rynku handlowym zawierający dane dotyczące zasobów handlowych według formatu i lokalizacji, planowanej podaży, wskaźników nasycenia powierzchnią handlową, wzrostu sprzedaży detalicznej, nowych marek na rynku i zainteresowanie inwestorów branżą.

Na koniec 2018 roku zasoby handlowe w Polsce wyniosły 14,8 mln m2 GLA. Na rynku dominują tradycyjne centra handlowe, posiadające ponad 10,7 mln m2 GLA. Osiem największych aglomeracji Polski reprezentuje ponad połowę zasobów handlowych kraju, łącznie z powierzchnią centrów handlowych, jednak ich udział w rynku spadł z 77% w 2000 r. do obecnych 56%.

„Roczne tempo wzrostu podaży kształtuje się obecnie na poziomie około 3%, co przekłada się na około 465 000 m2 nowych powierzchni komercyjnych rocznie, które weszły na rynek w ostatnich latach (457 000 m2 w 2018 roku). Ubiegłoroczna podaż detaliczna była o prawie jedną czwartą niższa od średniej z lat 2013-2015, która wyniosła 613 000 m2. Tymczasem dynamika sprzedaży detalicznej utrzymuje się na stałym poziomie 6-7%” – mówi autor raportu M.agdalena Sadal, dyrektor ds. badań i konsultingu w obszarze handlu detalicznego, Cresa Polska.

Wzrost powierzchni komercyjnej bezpośrednio przekłada się na wskaźniki nasycenia powierzchnią. W zeszłym roku wskaźnik nasycenia powierzchnią handlową w Polsce wyniósł średnio 386 m2 na 1000 mieszkańców, a centrami handlowymi jedynie 280 m2 na 1000 mieszkańców. Najbardziej nasyconymi rynkami pod względem m2 na 1000 mieszkańców są największe aglomeracje, których wskaźniki nasycenia są ponad dwukrotnie wyższe od średnich krajowych i wynoszą 834 dla wszystkich formatów handlowych i 595 dla samych centrów handlowych. Najniższe stawki notowane są w miastach do 100 tys. mieszkańców, co zachęca drobnych inwestorów i deweloperów do intensyfikacji swojej działalności na tych rynkach.

„Wprowadzenie zakazu handlu w niedzielę było bez wątpienia największą zmianą na polskim rynku detalicznym w 2018 roku. Wbrew pierwotnym oczekiwaniom dotknęło ono głównie tych, których miał wspierać: małych, tradycyjnych sprzedawców detalicznych. Główni detaliści i duże sieci handlowe odnotowały wzrost sprzedaży detalicznej, choć w wolniejszym tempie niż w latach poprzednich” – stwierdza. Szymon Łukasik, dyrektor ds. sprzedaży detalicznej w Cresa Polska.

„Nasze oceny obiektów handlowych w Warszawie, miastach regionalnych i miasteczkach do 50 000 mieszkańców wykazały, że dobrze prosperujące centra handlowe odnotowały w sezonie 2018/2017 średnio 5-10% wzrostu sprzedaży detalicznej. Tylko nieliczni operatorzy branży spożywczej odnotowali spadek sprzedaży, a czynsze w centrach handlowych pozostały na niezmienionym poziomie” – czytamy w raporcie Arkadiusz Bielecki, zastępca dyrektora ds. wycen w Cresa Polska.

Nowe obiekty handlowe, rozbudowy i aktualizacje w 2018 roku

W 2018 roku nowa podaż wyniosła 457 tys. m² GLA. Powstało 26 nowych obiektów handlowych o łącznej powierzchni ok. 365 tys. m² GLA, 11 inwestycji zapewniających 67,6 tys. m² GLA oraz cztery obiekty wielofunkcyjne o łącznej powierzchni 25 150 m² GLA.

Do największych oddanych obiektów w zeszłym roku należały Forum Gdańsk (62 000 m² GLA), Galeria Libero (45 000 m² GLA) w Katowicach, Gemini Park Tychy (36 000 m² GLA) i Nowa Stacja Pruszków (27 000 m² GLA). Największy wolumen powierzchni handlowej powiększył się w centrum handlowym Platan w Zabrzu, a główne modernizacje i rozbudowy zakończono w warszawskich projektach Atrium: Promenada, Targówek i Reduta. W ubiegłym roku zakończono także pierwszy etap rozbudowy centrum handlowego Janki (10 tys. m2 GLA). Łącznie rozbudowy stanowiły 15% ubiegłorocznej podaży.

„Przeceny rosną pełną parą nie tylko w branży spożywczej, ale także modowej i artykułów gospodarstwa domowego. Detaliści ukierunkowani na największe rynki zwolnili tempo ekspansji ze względu na wysoki stopień nasycenia swoich rynków i zamiast tego skupiają się na procesach optymalizacyjnych i strategicznych decyzjach dotyczących przedłużeń umów najmu i dalszego rozwoju. Kluczowym rynkiem, na który warto zwrócić uwagę w nadchodzących latach, są zwłaszcza operatorzy żywności i hipermarkety, na których czekają istotne zmiany, które dotkną wszystkich najemców i właścicieli. Zarówno sprzedawcy detaliczni, jak i właściciele robią, co mogą, aby wyróżnić się na rynku i przyciągnąć konsumentów i inwestorów” – dodaje. Szymona Łukasika.

Rok 2018 charakteryzował się stabilnym popytem na powierzchnię handlową. Nowo wybudowane powierzchnie oraz powierzchnie zwolnione przez detalistów, którzy wycofywali się z Polski lub optymalizowali swoje sieci (m.in. Duka, C&A, Piotr i Paweł) zostały przejęte przez konkurentów branżowych lub detalistów w trybie szybkiej ekspansji we wszystkich sektorach i formatach: meblarskim, AGD, home&deco i spożywczy magazyny. W 2018 roku sektor dyskontowy powitał kilku nowych graczy na rynku, m.in. Dealz, Tedi i Action, jednak najwięcej nowych marek zarejestrowano w branżach moda/akcesoria i F&B.

„Mimo że w 2018 roku na polski rynek weszło 30 nowych marek, to osiem opuściło kraj w tym okresie. Łącznie w ciągu ostatnich pięciu lat do Polski weszły 154 nowe marki, a opuściło je 31. To wyraźny dowód na atrakcyjność polskiego rynku detalicznego, który – jak się uważa – ma ogromny potencjał, zwłaszcza biorąc pod uwagę słabo obsadzoną część rynku” – stwierdza. Madalena Sadal.

Najlepsze w swojej klasie stawki czynszów w centrach handlowych (za moduły z branży mody i akcesoriów premium o powierzchni od 100 do 150 m²) są co najmniej dwukrotnie wyższe niż stawki czynszów w innych obiektach handlowych na poszczególnych rynkach.

Trendy na rynku handlu detalicznego w Polsce

W budowie znajduje się obecnie około 570 000 m² powierzchni handlowej, z czego 70%, czyli 400 000 m², zostanie otwarte w 2019 r. Dodatkowe 500 000 m² powierzchni komercyjnej jest w fazie planowania lub projektowania. Warto dodać, że dwie trzecie planowanych inwestycji stanowić będą małe projekty o powierzchni do 20 tys. m² GLA w dwóch formatach: centra handlowe i centra wielobranżowe.

Oczekuje się, że operatorzy restauracji i obiektów rekreacyjnych będą stopniowo zwiększać swoją obecność w centrach handlowych – w których pojawi się więcej kin, restauracji, klubów fitness i wydarzeń. W najnowszych realizacjach, takich jak Galeria Libero, stanowią one już 20% powierzchni użytkowej.

Czynsze w reżimach wtórnych pozostają pod presją spadkową, w dużej mierze ze względu na rosnącą konkurencję, nowe regulacje rynkowe (zakaz handlu w niedziele) oraz dwucyfrową dynamikę wzrostu handlu elektronicznego (szacuje się, że sprzedaż internetowa w Polsce osiągnęła w 2018).