UE radzi Polsce cięcie wydatków i lepsze dostosowanie świadczeń socjalnych

Komisja Europejska zaleciła Polsce ograniczenie deficytu budżetowego poprzez wycofanie środków chroniących konsumentów i przedsiębiorstwa przed wzrostem cen energii.

w zestawie zalecenia dotyczące politykiUnijny organ wykonawczy wezwał również Polskę do ograniczenia przyszłego wzrostu wydatków, zrealizowania kamieni milowych uzgodnionych z Brukselą w celu uwolnienia zamrożonych funduszy, zwiększenia inwestycji w transformację energetyczną, poprawy efektywności wydatków socjalnych poprzez ukierunkowanie na najuboższe gospodarstwa domowe oraz podniesienia wieku emerytalnego.

Chociaż Komisja zaleciła wszystkim państwom członkowskim zakończenie obecnych instrumentów wsparcia energetyki do końca 2023 r., to w szczególności wezwała Polskę do wykorzystania związanych z tym oszczędności do zmniejszenia deficytu, który w 2022 r. osiągnął 3,7% PKB, unijny limit przekroczenia 3%. .

Komisja przewiduje, że w tym roku liczba ta sięgnie 5%. W swoich zaleceniach ostrzegł Polskę, że jeśli deficyt utrzyma się powyżej 3% w 2023 r., może rozpocząć procedurę nadmiernego deficytu, zakończoną sankcjami.

Działania podjęte przez polski rząd w 2022 r. obejmowały obniżenie podatku VAT i akcyzy na energię i paliwa, dopłaty gotówkowe do ogrzewania mieszkań, limit cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych oraz dotacje do kosztów gazu dla firm.

Komisja szacuje koszt budżetowy netto takich środków na 1,9% PKB w 2022 r., zauważając, że na saldo sektora instytucji rządowych i samorządowych wpłynęły również koszty tymczasowej ochrony ukraińskich uchodźców. Wpływ tej pomocy oszacowano na 0,5% PKB.

„Gdyby ponowne podwyżki cen energii wymagały środków wsparcia, upewniły się, że mają one na celu ochronę wrażliwych gospodarstw domowych i przedsiębiorstw, są przystępne podatkowo i zachęcają do oszczędzania energii” – doradził organ wykonawczy UE.

Komisja zaapelowała także do Polski o „poprawę efektywności wydatków publicznych, w tym poprzez lepsze ukierunkowanie świadczeń społecznych”.

Zauważono, że transfery socjalne w Polsce pozostają w dużej mierze nieukierunkowane, co oznacza, że ​​znaczna część wydatków trafia do gospodarstw domowych o wysokich dochodach, przy czym najbogatsze 20% Polaków otrzymuje taką samą część przekazów pieniężnych, jak najbiedniejsze 20%.

Większość największych programów socjalnych w Polsce – takich jak państwowa polityka zasiłków wychowawczych czy dodatkowe świadczenia emerytalno-rentowe – przyznawana jest niezależnie od poziomu dochodów.

Partia rządząca w Polsce, która jesienią ubiega się o bezprecedensową trzecią kadencję, już zaproponowała zwiększenie wydatków socjalnych poprzez zwiększenie zasiłków na dzieci i zapewnienie bezpłatnych leków dzieciom i osobom starszym. Największa partia opozycyjna chce podwoić limit dochodów wolnych od podatku.

Komisja doradza również Polsce „zapewnienie stabilności systemu emerytalnego poprzez podjęcie działań na rzecz podniesienia faktycznego wieku emerytalnego oraz reformę preferencyjnych systemów emerytalnych”. Kiedy obecny rząd doszedł do władzy, obniżył wiek emerytalny, cofając reformy poprzedniego rządu.

W swoich zaleceniach Bruksela wzywa również Polskę do realizacji różnych uzgodnionych kamieni milowych, aby Warszawa mogła uwolnić miliardy euro z funduszy odbudowy po pandemii.

Obejmuje to porozumienie w sprawie zniesienia elementów systemu dyscyplinarnego dla sędziów. Chociaż rząd podjął kroki w tym kierunku, ważne legislacje zostały opóźnione z powodu sporu w Trybunale Konstytucyjnym, opóźniającego ocenę środków.

Główne źródło obrazu: Krystiana Maja/KPRM (pod CC BY-NC-ND 2.0)