Kim jest Olaf Scholz, następny kanclerz Niemiec?

BERLIN – W swojej kampanii wyborczej na kolejnego kanclerza, Olafowi Scholzowi udało się przede wszystkim przekonać wyborców, że będzie bardzo podobny do wybitnej i wieloletniej osobowości, którą zastąpi: Angeli Merkel.

Zwięzły, dobrze poinformowany i bez żadnego gestu triumfu pan Scholz nie tylko brzmiał jak ustępujący konserwatywny kanclerz, ale udoskonalił sztukę uosabia jej aurę stabilności i uspokój się, dopóki nie złoży dłoni w charakterystyczny diamentowy kształt.

„Jest jak piłkarz, który obejrzał filmy innego gracza i zmienił swoją grę”, mówi Robin Alexander, wieloletni polityczny obserwator pani Merkel i pana Scholza. „Od temperamentu przez styl polityczny po wyraz twarzy, Scholz kieruje teraz Merkel. Gdyby Scholz był kobietą, nosiłby spodnie ”.

Kiedy pan Scholz zaprezentował w środę swój nowy centrolewicowy rząd i przygotowuje się do objęcia urzędu w przyszłym miesiącu, jedno pytanie do Niemiec, całej Europy i świata brzmi: czy może on podążać i podążać bardzo dużymi śladami pani Merkel?

Rzadko zdarza się, aby niemiecka głowa państwa objęła urząd przy tak wielu palących kryzysach.

Jak tylko zostanie zaprzysiężony na kanclerza federalnego na początku grudnia, pan Scholz musi uporać się z jednym pęczniejąca pandemia, Napięcia na granicy polsko-białoruskiej, prezydent Rosji mobilizujący wojska na wschodniej granicy Ukrainy, bardziej konfrontacyjne Chiny i mniej wiarygodne USA.

„Presja jest ogromna” – powiedziała Jana Puglierin z Europejskiej Rady Stosunków Zagranicznych. „Nowy rząd obejmuje urząd w sytuacji, która pogorszyła się na kilku frontach. A jeśli chodzi o politykę zagraniczną, Olaf Scholz pozostaje trochę tajemnicą.”

Istnieją intensywne spekulacje na temat tego, który Olaf Scholz zostanie kanclerzem federalnym za dwa tygodnie. 63-letni socjaldemokrata Scholz jest znaną twarzą w niemieckiej polityce od ponad dwóch dekad i służył przez dwa Rządy kierowane przez Chrześcijańską Partię Demokratyczną pani Merkel, ostatnio jako minister finansów.

Ale był też czymś w rodzaju politycznego kameleona, pragmatycznego polityka, który porusza się w lewo iw prawo tak łatwo, że czasami trudno jest zorientować się, na czym stoi.

Urodzony w Osnabrück w północnych Niemczech, pan Scholz dorastał w Hamburgu, mieście, którym później kierował jako burmistrz. Jego dziadek był kolejarzem, rodzice pracowali w przemyśle tekstylnym. On i jego bracia jako pierwsi w jego rodzinie uczęszczali na uniwersytet.

Był jeszcze w liceum, kiedy wstąpił do socjaldemokratów. Jako ognisty młody socjalista, przez dziesięć lat bronił robotników zagrożonych zamknięciem fabryk jako prawnik od prawa pracy. Następnie, jako sekretarz generalny swojej partii w ostatnim centrolewicowym rządzie kanclerza Gerharda Schrödera, z maszynową skutecznością bronił bolesnych reform rynku pracy, dzięki czemu zyskał przydomek „Scholzo-mat”.

Kiedy został po raz pierwszy wybrany do parlamentu, był na lewym skrzydle swojej partii. Dziś uważa się, że znajduje się na prawo od większości swojej bazy – podobnie jak prezydent Biden w Stanach Zjednoczonych, do którego czasami jest porównywany.

Ale tak jak w przypadku Bidena, niektórzy dostrzegają lewy odruch.

Scholz przegrał walkę o przywództwo w swojej partii na rzecz lewicowej pary dwa lata temu, ale zaskoczył i zaimponował niektórym ze swoich najzagorzalszych krytyków z własnej partii, kiedy wyciągnął „bazooka” z setkami miliardów euro pomocy rządowej na pomoc robotnikom. i firm podczas pandemii.

Niektórzy mają nadzieję, że tak – a tematem jego kampanii był szacunek dla klasy robotniczej – był dowodem na to, że młody idealista, który stał się postideologicznym centrystą, mógł ponownie stać się bardziej radykalny po sześćdziesiątce.

„Bazooka była wielkim momentem”, powiedział Kevin Kühnert, zdeklarowany lewicowiec i jeden z wiceprzewodniczących socjaldemokratów. „To był spóźniony pokój z jego partią. I był to początek głębszej transformacji społecznej, na którą ma nadzieję.”

Pan Scholz, który podobno schudł 12 kilogramów i przestał pić alkohol przed wyborami, od dawna jest niedoceniany. Zawsze grał w długą grę. Według bliskiego sojusznika, jego ambicja, by zostać kanclerzem, sięga 2011 roku.

Nawet przeciwnicy polityczni z podziwem mówią o jego instynkcie politycznym, wytrwałości i spokojnej pewności siebie. Trzy lata temu, kiedy notowania jego partii oscylowały wokół rekordowo niskiego poziomu, powiedział New York Timesowi, że w następnych wyborach wygrają socjaldemokraci.

Podobnie jak pani Merkel, ma reputację bezpiecznej pary i przyzwoitej osoby o ponadpartyjnej aurze.

„Merkel jest poza polityką partyjną, jest głosem rozsądku” – powiedział Alexander, który napisał bestseller o końcu ery Merkel. „Aby znaleźć się w centrum polityki jako osoba, Merkel tak mistrzowsko zrobiła i to jest cel Scholza”.

Ta polityczna elastyczność może teraz uczynić z niego idealnego przywódcę do stawienia czoła być może trwałemu wyzwaniu jako kanclerz – utrzymania pokoju w niezwykłej i nieprzetestowanej trójpartyjnej koalicji z dwiema ideologicznie różnymi partiami: postępowymi Zielonymi, którzy chcą wydać 50 miliardów euro, lub około 56 miliardów dolarów na zieloną transformację i przyjaznych rynkowi Wolnych Demokratów, którzy będą kontrolować Skarb Państwa, a wraz z nim portfel.

Ale pan Scholz ryzykuje również, że nikogo nie usatysfakcjonuje. Jak bardzo angażuje się w konieczność balansowania sprzeczne wymagania w domuWedług obserwatorów może to wpłynąć na jego zdolność do przeforsowania ambitnego programu rządu, który ma przygotować Niemcy na neutralną dla klimatu przyszłość i erę cyfrową.

Zdeterminuje też, jak duża może być rola Niemiec za granicą. Analitycy przewidują, że jeśli Scholz pozwoli się zbytnio rozpraszać wewnętrznymi napięciami, Europa i świat odczują utratę przywództwa Merkel.

Ale jeśli wszystko pójdzie gładko, Niemcy Scholza mogą okazać się kluczową potęgą dla spójności europejskiej, dla większej jedności transatlantyckiej w walce ze zmianami klimatycznymi i dla konfrontacji ze strategicznymi rywalami, takimi jak Chiny i Rosja, oraz, z pewną nadzieją, dla jednego Odrodzenia społecznego. demokracja w różnych częściach świata.

Polityka zagraniczna prawie nie była dyskutowana w kampanii wyborczej, ale wraz z pandemią mogła zdominować pierwsze miesiące nowego rządu. Niemcy przejmują władzę Przewodniczący Grupy Siedmiu w styczniu i pan Scholz natychmiast zwrócą na niego uwagę na różne palące problemy międzynarodowe.

Ma coś, co wydaje się być sojusznikiem centrolewicy w prezydencie Bidenie. Od drugiej kadencji byłego prezydenta Billa Clintona ani Biały Dom, ani Kancelaria Federalna nie były w rękach centrolewicowych przywódców.

Ale nikt w Berlinie nie polega zbytnio na Waszyngtonie.

„Nie wiemy, jak wiarygodny jest rząd Bidena ani jak długo będzie u władzy” – powiedziała Puglierin z Europejskiej Rady Stosunków Zagranicznych.

Jeden z doradców pana Scholza ujął to jaśniej: „Biden to America First, tylko bardziej uprzejmy”.

Dlatego pan Scholz skupi swoją energię na wzmacnianiu Unii Europejskiej, mówią jego doradcy. Jego pierwszą wizytą zagraniczną będzie prezydent Emmanuel Macron we Francji, który zmierzy się z własną trudną kampanią wyborczą w przyszłym roku. Celem jest wsparcie Macrona, który w styczniu obejmie rotacyjną prezydencję w Unii Europejskiej.

„Suwerenna Europa jest kluczem do naszej polityki zagranicznej” – powiedział w środę Scholz. „Jako najsilniejszy gospodarczo i najbardziej zaludniony kraj w sercu Europy, naszym obowiązkiem jest umożliwienie, promowanie i rozwój tej suwerennej Europy”.

Niewielu analityków spodziewa się, że nowy kanclerz znacząco zmieni kurs w stosunku do pani Merkel, która w zeszłym miesiącu zabrała go na swoje ostatnie spotkanie Grupy 20 i przedstawiła wielu światowym przywódcom, w tym prezydentowi Bidenowi.

„Nie oczekuj zbyt dużych zmian” To powiedział w zeszły weekend Nils Schmid, rzecznik polityki zagranicznej socjaldemokratów.

Dla sojuszników RFN, którzy liczą na znacznie bardziej zdecydowane stanowisko wobec Chin i Rosji oraz na wzrost wydatków wojskowych, ta obietnica ciągłości może być tylko częściowo uspokajająca.

Ale przy tak wielu pożarach na arenie międzynarodowej i pewnych strukturalnych zmianach geopolitycznych, okoliczności – i jego dość restrykcyjni partnerzy koalicyjni – mogą zmusić nowego kanclerza do ręki, powiedział Thomas Kleine-Brockhoff z German Marshall Fund.

Jednym z pierwszych testów, z jakim przyjdzie się zmierzyć Scholzowi, jest rozprawienie się z Polską, która naruszyła niektóre demokratyczne zasady członkostwa w UE, ale jest też pod presją sąsiedniej Białorusi, sojusznika Rosji, który w oczywisty sposób sprowadza migrantów na polską granicę. próbować zdestabilizować blok.

Socjaldemokraci Scholza są tradycyjnie ostrożni wobec Rosji i wspierają projekty takie jak dzielący gazociąg Nordstream II. Ale gdyby Moskwa przystąpiła do kolejnej ofensywy na Ukrainie, byłby to kolejny ważny test.

W Chinach obraz jest bardziej skomplikowany.

Socjaldemokraci sygnalizują, że Scholz nie stanie się z dnia na dzień jastrzębiem i nie zbliży się do Stanów Zjednoczonych.

„Jeśli spojrzeć na politykę Merkel wobec Chin, myślę, że Olaf Scholz będzie do niej bardziej podobny niż polityka USA wobec Chin” – powiedział Lars Klingbeil, sekretarz generalny socjaldemokratów i bliski sojusznik Scholza.

Ale ponieważ Pekin stał się bardziej konfrontacyjny, a niemiecki przemysł stał się bardziej otwarty na swoją zależność od chińskiego rynku, niemiecka polityka wobec Chin dojrzała do rozwinięcia się z merkantylistycznej miękkości ery Merkel, twierdzą analitycy.

„Scholz ma wpływy i nadal będzie zdobywał wpływy na urzędzie” – powiedział Holger Schmieding, główny ekonomista Berenberg Bank. „Ma potencjał, by stać się silnym liderem o międzynarodowej reputacji – o ile utrzyma swoją koalicję razem”.