Spór z UE może mieć negatywny wpływ na perspektywy wzrostu i finanse publiczne

Inwestycje oparte o przyszłe fundusze unijne okażą się niezbędne do określenia potencjału długoterminowego wzrostu w Polsce (rating A+/stabilny). Biorąc pod uwagę znaczne przydziały środków UE na rzecz odporności, rząd miałby w 2021 r. 58,7 mld euro PKB, chociaż Polska nie planuje w pełni wykorzystać dostępnego kredytu.

Spór między Warszawą a Brukselą wynika z wprowadzonej niedawno regulacji „praworządności”, która pozwala UE na zawieszenie płatności na rzecz państw członkowskich, jeśli naruszenia praworządności „wpłyną lub poważnie naruszą” zarządzanie funduszami unijnymi. Komisja Europejska opóźniła zatwierdzenie węgierskich i polskich krajowych planów naprawy i odporności ze względu na obawy dotyczące praworządności i niezawisłości sądownictwa.

Napięcia między Polską a UE raczej nie opadną w najbliższym czasie

Napięcia między Polską a UE w kwestii praworządności raczej nie opadną w najbliższym czasie, a niedawne orzeczenie polskiego Trybunału Konstytucyjnego tylko pogłębiło podziały.

7 października 2021 r. polski Trybunał Konstytucyjny orzekł, że niektóre obszary traktatów UE są niezgodne z Konstytucją RP i zakwestionował prymat prawa unijnego. Grupa 26 byłych sędziów trybunału, w tym kilku byłych prezesów, wydała wspólne oświadczenie krytykujące werdykt.

Orzeczenie stawia UE między młotem a kowadłem. Strategiczne znaczenie Polski w regionie Europy Środkowo-Wschodniej oraz presja UE na przyspieszenie finansowania zrównoważonego rozwoju w sektorach transportu i energetyki podkreślają determinację Polski do karania wykroczeń bez przesady. Jednak biorąc pod uwagę wyrok Trybunału i kolejny nierozwiązany spór o niezależność polskiego Sądu Najwyższego, trudno obecnie dostrzec, jakie kompromisy są możliwe.

Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzekł w zeszłym tygodniu, że Polska musi tracić milion euro dziennie, dopóki rząd nie zawiesi działania organu dyscyplinarnego Sądu Najwyższego. Polska odpowiedziała, że ​​tej kary nie zapłaci.

Istnieje ryzyko, że nieporozumienia mogą doprowadzić do przedłużonego zawieszenia unijnego finansowania Polski

Dążenie rządu do aktualizacji podstawowych przepisów prawa unijnego – oparte na dokonanej przez Trybunał ocenie niezgodności z Konstytucją RP – jest nierealne. Tymczasem wyjście z Unii Europejskiej – „Polexit” – pozostaje mało prawdopodobne. Według ostatnich sondaży 9 na 10 Polaków popiera członkostwo Polski w UE.

Poza dodatkowymi karami i eskalacją sporu z UE, które mogą negatywnie wpłynąć na BIZ, Polska jest narażona na obecny spór prowadzący do znacznego i przedłużonego wstrzymania finansowania UE. Może to mieć negatywny wpływ na wzrost i perspektywy finansów publicznych, zwłaszcza jeśli rząd wykorzysta środki własne do zrekompensowania zawieszonego finansowania unijnego.

Polska gospodarka pozostanie na razie odporna i stosunkowo solidnie przetrwa kryzys Covid 19. Reakcja fiskalna i monetarna rządu była uzupełnieniem bezprecedensowego wsparcia UE w odpowiedzi na kryzys. Polska produkcja wzrośnie o około 5,6% w 2021 roku po powrocie do poziomów sprzed kryzysu w drugim kwartale io 4,6% w przyszłym roku.

Przegląd wszystkich dzisiejszych wydarzeń gospodarczych znajdziesz w naszym kalendarzu ekonomicznym.

Dennis Shen jest dyrektorem ds. ratingów państwowych i publicznych w Zakres Oceny GmbH. Lewon Kameryan, starszy analityk w Scope Ratings, przyczynił się do napisania tego komentarza.